Ашчало́пак ’выбоіна, няроўнасць’ (Касп.). Да прасл.ščьlpъ (рэканструкцыя Махэка₂, 105) ці ščьlbъ (рэканструкцыя Трубачова, Проспект, 85) параўн. укр.шчовб, щолопок ’вяршыня гары’, чэш.člupek ’вяршыня гары; бугарок; ямка, у якую сцякае вада’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
валбу́ка Невялікая няроўнасць на дарозе; кучка цвёрдай зямлі, маленькі ўзгорачак (Ветк., Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ге́та, нескл., н.
Кварталы ў многіх феадальных і капіталістычных гарадах, якія адводзіліся для прымусовага пасялення пэўнай этнічнай або рэлігійнай групы насельніцтва (захаваліся да цяперашняга часу ў некаторых капіталістычных краінах, дзе існуе нацыянальная няроўнасць). Негрыцянскае гета.// У часы фашысцкага рэжыму ў Еўропе — асобныя гарадскія кварталы, адведзеныя для ізаляцыі яўрэяў.
[Іт. ghetto.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Субулдыга́ ’цвёрдая няроўнасць на разбітай дарозе; замёрзлая гразь у выглядзе выступаў’; субулды́жына ’скіба дзярністай зямлі на ворыве, кавалак сухой зямлі на засяроджаным полі’, субулды́жка ’тс’ (Яшк.), з якім, відаць, збліжана субулды́жка ’вялікая костка’ (мсцісл., З нар. сл.), гл. сулды́га. Гл. булдыга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сацыя́льны soziál, Soziál-;
сацыя́льнае забеспячэ́нне Soziálfürsorge f -, -n;
сацыя́льная забяспе́чанасць і абаро́ненасць soziále Sícherheit und Gebórgenheit
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
скла́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. Роўна складзеная ў дзве столкі і загнутая палоска на тканіне, паперы.
Пашыць спадніцу ў складкі.
2. Прамалінейны згіб на штаніне.
Штаны з адпрасаванымі складкамі.
3.Няроўнасць, хвалісты згіб на тканіне, паперы.
С. на паліто.
4. Адвісласць або маршчына на скуры, целе.
Адвіслыя складкі на шыі.
5. Згіб у пластах зямной кары.
Складкі горных парод (спец.).
|| памянш.скла́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Маршчы́на ’складка, згіб на скуры твару, цела’, бяроз.моршчы́ны, кам.моршче́ны, драг.моршчэ́нэ (ТСБМ, Яруш., Сл. ПЗБ, КЭС), мсцісл. ’няроўнасць на палатне’ (Жыв. сл.), трак. ’зборкі’ (Сл. ПЗБ), маршчы́ніць ’моршчыць’ (ТСБМ). Да моршчыць (гл.). Сюды ж сеннен., смал.маршчынак ’грыб, які вырастае пад падлогай і паражае яе’ (Анік.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
буго́р, ‑гра, м.
Невялікае ўзвышша, узгорачак на паверхні зямлі. Тадора Міронаўна садзілася на бугры за хатай і.. глядзела на лес.Брыль.Салдаты з аўтаматамі плюхаюцца па гразі, выганяюць усіх, і старых, і малых, на сухі бугор у канцы сяла.Кулакоўскі.//Няроўнасць, выпукласць на чым‑н. Твар.. [Рубчэні] быў увесь у маршчынах, нейкіх чорна-сініх парушынах і буграх.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАДЭ́Н (Bodin) Жан
(1530, г. Анжэ, Францыя — 1596),
французскі мысліцель, сацыёлаг, прававед. Вывучаў права ў Тулузе. У працы «Метад лёгкага вывучэння гісторыі» (1566) разглядаў грамадства як суму кроўна-гасп. саюзаў. У творы «Шэсць кніг пра рэспубліку» (1576), адмаўляючы боскае паходжанне ўлады, абгрунтоўваў ідэю спадчыннай манархіі. Прычынай паліт. пераваротаў лічыў маёмасную няроўнасць. У кн. «Дыялог сямі чалавек» (1593) абараняў дэістычную ідэю прыроднага паходжання рэлігіі.