◎ Перачу́хліць ’зрабіць неахайна, абы-як’ (Жыв. сл.). Да пераціх) і чухліць, якое ўзыходзіць да выклічнікаў пух! ці ’чухель! чухіль/, што выражаюць хуткія рухі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пагрэ́йзаць ’зрабіць неахайна’ (Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка параўноўваюць з літ.gräisteti ’тс’. У якасці бел. паралелі можна прывесці яшчэ і крэйзаць ’крэмзаць’ з іншай этымалогіяй (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стрыгма́ч экспр. ‘асоба з неахайнай прычоскай’ (Жд. 3), ‘неахайна (пад “барана”) пастрыжаны’ (Янк. 2). Да стрыгчы (гл.), аднак словаўтварэнне няяснае (ад *стрыгма стрыгчы, інтэнсіў як бегма бегчы?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наро́кам, прысл.
Разм.
1. Жартам, не ўсур’ёз. Я жартую. Я нарокам. Хай жа хто з вас кіне вокам: Ці падобны я на дзеда?Крапіва.Крэхча хітры старычына, Стогне, войкае нарокам, Як бы й праўда, што баліць.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пэ́цкаль, ‑я, м.
Разм.
1. Той, хто пэцкае (у 1 знач.).
2. Той, хто няўмела, неахайна робіць што‑н. (пераважна пра мастака, пісьменніка). На торг не спяшаўся [мастак], Як пэцкаль адзін мой знаёмы, Што лепіць пачвараў І возіць збываць у раёны.Гілевіч.Сапраўдны ты рыбак ці проста пэцкаль?!Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мэша ’нячысцік, пачвара’, ’неахайна адзетая жанчына’ (кір., Нар. сл.), слуц. ’непаваротлівая, павольная ў працы жанчына’ (Нар. словатв.). Да мета (гл.). Не выключана магчымасць генетычнай сувязі з польск.meszka, mech, marucha ’мядзведзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хі́пі
(англ. hippie)
1) групы моладзі ў некаторых краінах, якія адмаўляюць існуючыя маральныя асновы, грамадскія нормы паводзін і вядуць валацужніцкае жыццё;
2) перан. чалавек, які вядзе сябе экстравагантна, знарок неахайна і прэтэнцыёзна апранаецца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Брузда́цца ’аблівацца ў час яды, неахайна есці’ (Бяльк.). Мабыць, гукапераймальнае. Параўн. рус.бру́здить ’бурчаць’ (да апошняга гл. Фасмер, 1, 219, які прыводзіць і літ.bruzduliúoti). Да семантыкі параўн. бурбо́ліць ’булькаць; старанна есці, спяшацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мазня́ ’няўмела намаляваная карціна, неахайна напісаны тэкст; дрэнная, няўмелая работа’, ’лёгкія ўдары’, ’няўмелая, з промахамі стральба’ (ТСБМ, Нас.). Відаць запазычана з рус.мазня́ ’тс’. Да ма́заць (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 58–59).