У доме ўзыходзячага сонца (г. зн. у шчаслівых абставінах).
В доме восходящего солнца (т. е. при счастливых обстоятельствах).
бел.Нарадзіцца ў чапцу. Нарадзіцца ў кашулі. Шчаслівы ‒ у чапцу нарадзіўся.
рус. Родиться под счастливой звездой/в сорочке.
фр. Être coiffé (Родиться в чепце). Être né sous une bonne étoile (Родиться под хорошей звездой).
англ. To be born under a lucky star (Родиться под счастливой звездой). То be born with a silver spoon in the mouth (Родиться с серебряной ложкой во рту). То be born within the sound of Bow bell (Родиться под звуки колоколов). То be born with a caul on one’s head (Родиться в колпаке).
нем. Unter einem glücklichen Stern geboren sein (Быть рождённым под счастливой звездой).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
абразі́на, ‑ы, ж.
Разм.лаянк. Агідны, брыдкі чалавек. Жыве ж такая абразіна з такою пыхаю на лбе!Колас.// Агідны, брыдкі твар. Прыйдзецца зноў [Сцёпку] сустракацца з пападдзёй, зноў слухаць яе хрыпаты голас, бачыць яе твар, падобны на гарбуз, з якога глядзяць вузкія шчылінкі-вочы, невялікі з бародаўкай нос, тоўстыя вусны, вузкі лоб, на які спадаюць вогненна-рыжыя пасмы, — адна брыдота. Трэба ж нарадзіцца такой абразіне.П. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нараджэ́нне, ‑я, н.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. нараджаць — нарадзіць і нараджацца — нарадзіцца. // Момант надыходу, з’яўлення, узнікнення на свет. Высока ў неба ўзвіліся жаваранкі, спевам сваім вітаючы нараджэнне дня.В. Вольскі.У грозных бітвах і паходах З дня нараджэння, Як маяк, І праўдай і душой народа Была ты — Партыя мая!Хведаровіч.
2. Дзень, дата, калі хто‑н. нарадзіўся, а таксама святкаванне гэтага дня. У дзень нараджэння імкліва Ляціць тэлеграмны лісток...Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саро́чкаж
1. Hemd n -(e)s, -en;
2.мед Haut f -, Häute; Hülle f -, -n;
сардэ́чная саро́чка Hérzbeutel m -s, -;
◊ нарадзі́цца ў саро́чцы ein Sónntagskind [Glückskind] sein, únter éinem glücklichen Stern gebóren sein
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
urodzić się
urodzi|ć się
зак.нарадзіцца;
jakby się do tego ~ł — ён быццам бы для гэтага і нарадзіўся
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
czepek
czep|ek
м. чапец; каптур; чэпчык; каптурчык; каптурок;
~ek kąpielowy — купальная шапачка;
urodzić się w ~ku — нарадзіцца ў кашулі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
аста́цца (пакі́нуць) у адно́й ~лі — оста́ться (оста́вить) в одно́й руба́шке;
свая́ к. бліжэ́й да це́ла — посл. своя́ руба́шка бли́же к те́лу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Зя́бнуць ’мерзнуць’. Рус.зя́бнуть, польск.ziębnąć, в.-луж.zebać, чэш.zábnouti, славац.ziabnuť, славен.zę́bsti ’тс’, серб.-харв.зе́бнути, балг.зѐбна ’тс’. Ст.-рус.зябнути ’мерзнуць’ (XVI ст.). Параўн. ст.-рус.зябнути ’прарастаць’. Прасл.zęb‑nǫ‑ti. Параўн. літ.žem̃bti ’рэзаць’, žémbėti ’прарастаць’, алб.dhëmp ’баліць’. Фасмер (2, 11), Шанскі (2, З, 115–116) звязваюць з *zęb‑ і *zǫb‑ (гл. зуб, зябліва). Семантычна праз ’баліць’ (Скок, 3, 651) ці, больш верагодна, праз ’рыхтаваць пад зябліва’ > ’араць у халодную пару’ > ’мерзнуць’ (Трубачоў, ВЯ, 1957, 2, 89). І.‑е. корань, паводле Трубачова, *gʼen ’нарадзіцца’ з пашырэннем *‑bh‑; гл. у Покарнага, I, 369, *gʼembh‑. БЕР, 1, 629–630; Трубачоў, История терм., 153.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
распладзі́цца, ‑плодзіцца; зак.
1. Размножыцца, развесціся ў вялікай колькасці. Мух у хаце распладзілася шмат, і яны цяпер вельмі куслівыя.Чарнышэвіч.У Аўстралію былі завезены і выпушчаны на волю сотні бзікіх сабак. Яны павінны былі распладзіцца і паесці ўсіх трусоў.Матрунёнак.//Разм.Нарадзіцца ў мностве (пра людзей). Антось Ярмаліцкі рагоча і прыгаварвае: «От жа Ярмаліцкіх распладзілася, сказаць у добры час. І чарнявыя, і бялявыя, і даўганосыя, і кірпатыя».Чорны.
2.перан.Разм. Паявіцца ў вялікай колькасці. Сіўцоў са злосцю стукнуў кулаком па няміламу рукапісу .. — нібыта гэта ад яго распладзілася ўся жыццёвая проза і шэрасць.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)