Таз ’шырокая пасудзіна, мядніца’ (ТСБМ), ’вялікая міска’ (Сцяшк., Бяльк.), ’гаршчок’ (Вруб.). Запазычана, хутчэй за ўсё, праз рускую з цюркскіх моў, параўн. тур., крым.-тат. tas ’міска’, дзе з араб. tast ’кубак; таз’ < перс. täsht (tœʃt) ’тс’ (Фасмер, 4, 10; Чарных, 2, 224; ЕСУМ, 5, 502–503 з літ-рай). Параўн. таца, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

waza

ж.

1. ваза;

waza marmurowa — мармуровая ваза;

2. міска (звычайна супавая)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Napf

m -(e)s, Näpfe паўмі́сак, (мала́я) мі́ска, ку́бак

den ~ voll schöpfen — набра́ць [налі́ць] по́ўную мі́ску

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Вага́н 1 ’драўляная міска’ (КСТ, КЭС). Вытворныя: вагане́ц ’начоўкі для пяску’, вага́нак ’коўшык’, вагано́к ’драўляная міска’ (КСТ). Рус. ваганки ’ночвы, карыта’, укр. вагани́ ’прадаўгаватая драўляная міска для яды; ночвы’, чэш. vahánek, славац. vahan, серб.-харв. ва̀ган ’драўляная міска; пэўная мера’, славен. vagàn, vagána. Запазычанне. Існуючыя версіі гл. Фасмер, 1, 264; Махэк₂, 675; Рудніцкі, 1, 289; Скок, 3, 559. Балгарскія этымолагі (БЕР, 1, 110–111, 221) лічаць, што *vaganъ — вынік метатэзы пры запазычанні італ. gavagno (параўн. балг. гаванка ’драўляная міса’).

Вага́н 2 ’лаянкавае слова’ (КСП); ’высокі, здаровы чалавек’. Рус. ваган ’вахлак, мужык, селянін’, ваганиться ’гарэзаваць, гуляць, жартаваць’, ходить на ваган ’адлучацца без дазволу’, польск. wagant, чэш. vagant ’бадзяга’, славац. vagant ’бадзяга-студэнт’, серб.-харв. ва̀гант ’бадзяга’. У бел. мову слова трапіла з захаду (параўн., напрыклад, ням. Vagant), магчыма, праз польскую або непасрэдна з лацінскай. Ваган < *вагант, якое да лац. vagans, vagantis ’які бадзяецца’. Аб страце ‑т параўн. Суперанская, Вопросы культуры речи, 3, 1961. Гл. Махэк₂, 674; Надурская, JP, 1972, 1, 20.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Салядэ́рак, салатэ́рак ’сподак’ (Сл. ПЗБ), салітэ́рка ’талерка’ (Сл. Брэс.), саліты́рка ’міска’ (гом., Нар. сл.). З польск. salatierka, salaterka ’салатнік’. Апошняе з франц. salatiere ’тс’ (Брукнер, 480).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Лакошка ’карыта, таз’ (Фрэнкель, 1, 337 са Скарджуса, 118) у выніку распадабнення ‑г‑ у ‑к‑ у лексеме латушка ’міска’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. таксама латашок, латак, латок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

судо́к, ‑дка, м.

1. Невялікая міска з ручкай (для страў, подлівак і пад.).

2. Прыбор з невялікімі пасудзінамі (для перцу, гарчыцы і пад.).

3. толькі мн. (судкі́, ‑оў). Набор каструль, якія злучаюцца ручкай асобай канструкцыі. У двух судках яна прынесла танкістам ваду .. Судкі былі маленькія, літры па тры кожны. Беразняк. Усе яны неслі пакункі, судкі, вёдры. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Вярця́шка, бяроз. вэртя́шка ’гліняная міска’. Узыходзіць да вэ́ртяга; параўн. вэ́рцяха (гл.), а таксама ўкр. вертьога ’від посуду’. Утворана пры дапамозе суф. ‑ьк‑а ад наз. верцяга. Да вярце́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пло́шка ж., уст.

1. мі́ска, -кі ж.; (блюдце) спо́дак, -дка м.; (тарелка) тале́рка, -кі ж.;

2. (светильник) кагане́ц, -нца́ м.;

заже́чь пло́шку запалі́ць кагане́ц.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лы́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

Прадмет сталовага прыбора для зачэрпвання рэдкай або рассыпістай ежы. Сталовая лыжка. Чайная лыжка. □ На прыпечку стаялі гліняная міска, чыста вымытая, а ў ёй дзве драўляныя лыжкі. Кулакоўскі. // Колькасць рэчыва, якое можа ўмясціцца ў лыжцы. Чайная лыжка солі. □ Якуб сёрбае лыжак колькі капусты і зноў гаворыць. Якімовіч.

•••

У лыжцы вады ўтапіць гл. утапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)