вы́крайка, ‑і, ДМ ‑крайцы; Р мн. ‑краек; ж.

Узорная форма, па якой крояць часткі адзення, абутку і пад. Пакуль Наталля Яўхімаўна выкрайку робіць, Валерыя дзяўчынкам паказвае, як правільна іголку трымаць, як напарсткам карыстацца. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бібліята́ф

(ад гр. biblion = кніга + taphos = магіла)

«магільшчык кніг» — жартаўлівая назва ўласніка бібліятэкі, які не дазваляе іншым карыстацца ёю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карыста́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. карыстацца (у 1 знач.). Зручны для карыстання. Месцы агульнага карыстання. □ — У дакуменце павінна быць напісана, што памешчык Абхазава адмаўляецца ад карыстання лесам і лугам, якія ён захапіў у сялян Сабакучава. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аперы́раваць

(лац. operre)

1) рабіць хірургічную аперацыю;

2) выконваць якія-н. дзеянні, дзейнічаць;

3) карыстацца чым-н. (напр. а. лічбамі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

przywilej, ~u

м. прывілея;

korzystać z ~u — карыстацца прывілеяй

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

autorytet, ~u

м. аўтарытэт;

cieszyć się ~em — карыстацца аўтарытэтам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

аперы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. таксама зак., каго. Рабіць (зрабіць) каму‑н. аперацыю (у 1 знач.). Аперыраваць хворага.

2. Праводзіць, выконваць ваенныя аперацыі.

3. чым. Карыстацца чым‑н., выконваць пэўныя дзеянні над чым‑н. Аперыраваць лічбамі. Аперыраваць фактамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папыта́нне, ‑я, н.

Разм. Дазвол. Неяк так павялося з першых дзён, што.. кожны мог карыстацца тым, што мелася ў доме без папытання. Якімовіч. Нявестку.. [свякроў] лічыла за сваю ўласнасць і трываць не магла, калі тая хадзіла без яе ведама, без папытання. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жар, -у, м.

1. Гарачае вуголле без полымя.

Падгарнуць жару.

2. Моцна нагрэтае паветра; спёка.

Летні ж.

3. Павышаная тэмпература цела пры хваробе (разм.).

У дзіцяці моцны ж.

◊

Бегчы, як жару ўхапіўшы (разм.) — вельмі хутка імчацца.

Даць (задаць) жару (разм.) — моцна насварыцца, расправіцца з кім-н.; хутка зрабіць што-н.

Чужымі рукамі жар заграбаць (разм., неадабр.) — не працуючы самому, карыстацца тым, што зрабілі іншыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

біле́т, -а, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Дакумент, які дае права карыстацца чым-н.

Б. у кіно.

Праязны б.

Запрашальны б.

2. Дакумент, які сведчыць аб прыналежнасці каго-н. да палітычнай або грамадскай арганізацыі.

Прафсаюзны б.

3. Лісток з пытаннямі да таго, хто трымае экзамен, іспыт.

Экзаменацыйны б.

◊

Белы білет — пасведчанне аб няздольнасці выконваць ваенную службу.

|| прым. біле́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)