до́раны дарёный; жа́лованный;
◊ ~наму каню́ ў зу́бы не глядзя́ць — посл. дарёному коню́ в зу́бы не смо́трят
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
працадзі́ць сов., в разн. знач. процеди́ть;
п. малако́ — процеди́ть молоко́;
п. праз зу́бы — процеди́ть сквозь зу́бы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
вы́шчарыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Прыадкрыўшы рот, паказаць, выскаліць зубы. [Сука] вышчарыла зубы і забурчала, пачуўшы чалавека. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ска́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., што.
Агаляць, паказваць зубы (звычайна пра жывёлу). Сытыя коні то нагінаюцца раз-поразу да высокай травы, то гуляць вушы, скаляць зубы і паіўкваюць адзін па аднаго. Брыль. Падаляка качаргою падварушваў дровы ў печцы і скаліў зубы, крывячыся ад гарачыні. Пестрак.
•••
Скаліць (шчэрыць) зубы — смяяцца, рагатаць; насміхацца. Хлопцы пырснулі ад смеху. [Інструктар райкома:] — Ну, хопіць... Справа сур’ёзная, а вы зубы скаліце. Новікаў. Усе засмяяліся, а Рыгор зазлаваў: — Я сур’ёзна кажу, а ты зубы скаліш! Шашкоў. [Леснічыха:] Ат, што мне зубы з табой скаліць! Няма ў мяне часу на гэта. Козел. [Левановіч:] — Ну, ты, Фарафонаў, з мяне зубы не скаль. Я старэй за цябе... Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кірмашо́выя (зубы) ’верхнія пярэднія (зубы)’ (Жд. 3, КЭС, лаг.). Мабыць, ад «выстаўленыя (як на кірмашы)» зубы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расти́снуть сов. (разжать) расці́снуць, разня́ць, растулі́ць;
расти́снуть зу́бы расці́снуць (разня́ць, растулі́ць) зу́бы;
расти́снуть тиски́ расці́снуць (разня́ць, растулі́ць) ціскі́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
процеди́ть сов., в разн. знач. працадзі́ць, мног. папрацэ́джваць;
процеди́ть молоко́ працадзі́ць малако́;
процеди́ть сквозь зу́бы працадзі́ць праз зу́бы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́шчарыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак. (разм.).
1. Засмяяцца, паказаўшы зубы.
2. Узлаваўшыся, злосна крыкнуць на каго-н.
В. на каго-н.
|| незак. вышчара́цца, -а́ецца і вышчэ́рвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
zusámmenbeißen
* vt сціска́ць (зубы)
die Zähne ~ — сці́снуць зу́бы (ад болю); узя́ць сябе́ ў ру́кі; цярпе́ць, сці́снуўшы зу́бы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
заваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́жаны; зак., каго (што).
1. Падзейнічаць загаворамі, чарамі; зачараваць.
З. зубы.
2. перан. Прывабіць сваім хараством.
Музыка заваражыла слухачоў.
|| незак. заваро́жваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)