стараве́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да стараверства, старавера. [Бэла] жыла насупраць стараверскіх могілак, густа зарослых кашкай, акацыямі і старымі бярозамі. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Схібну́цца ’памерці’: “Як матуля жыла, часценька гасціла // Матуленька схібнулась, гасціна мінулась” (свісл., Ант.), ’памыліцца’ (Нас., Стан.), схі́бны ’падманны, ненадзейны’ (Нас.). Да хібіць, хібы, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
флебі́т
(ад гр. phleps, -ebos = жыла)
запаленне вены.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пе́сты, ‑аў; адз. няма.
Разм. Пяшчотныя, ласкавыя адносіны. [Зося:] — Жыла я ўвесь час як чалавек, не шукаючы ні лёгкага хлеба, ні забаў, ні пестаў. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гушчэ́зны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі густы. Гушчэзны зараснік. □ Яе прывезлі з далёкай Англіі. А да таго сланіха жыла ў гушчэзных лясах гарачай Афрыкі. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неўро́н
(гр. neuron = жыла, нерв)
тое, што і нейрон.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Жы́ліцца ’натужвацца’. Рус. жи́литься, славен. žíliti ’натужвацца’, серб.-харв. жи̏лити се ’тс’. *Žiliti, відаць, прасл. дзеяслоў ад наз. *žila (гл. жыла) са знач. ’напружваць жылы’ > ’натужвацца’, асабліва са зваротным *sę.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыжы́ліць, прыжы́ліваць ’прыгнятаць, уціскаць; настойваць зрабіць што-небудзь звыш моцы’ (Нас.). Да жы́ліць ’прымушаць; гвалтоўна патрабаваць, выцягваць’, зваротнае жы́ліцца (гл.), якія працягваюць прасл. *žiliti (sę) ’напружваць жылы’ → ’натужвацца’ < *žila, гл. жы́ла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фрыгі́йцы, ‑аў; адз. фрыгіец, ‑гійца, м.; фрыгійка, ‑і, ДМ ‑гійцы; мн. фрыгійкі, ‑гіек; ж.
Малаазіяцкая народнасць, якая жыла да н. э. на ўзбярэжжы Мармуровага мора.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
турмалі́навы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да турмаліну, уласцівы яму. Турмалінавы бляск. Турмалінавыя крышталі. // Які мае ў сабе турмалін. Турмаліпавая жыла. // З турмалінам, аздоблены турмалінам. Турмалінавы пярсцёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)