Гало́дны. Прасл. *goldьnъ ’галодны’ — прыметнік, утвораны ад *goldъ ’голад’ яшчэ ў прасл. часы і вядомы ва ўсіх слав. мовах з найдаўнейшых часоў. Агляд форм гл. Трубачоў, Эт. сл., 6, 200.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

unstíllbar, únstillbar

a няўто́льны (пра голад, смагу); перан. ненасы́тны, ненае́дны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

галаду́ха, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.

Разм. Голад, галодны час. Гэта было вясной, якраз у тую пару, калі галадуха пануе па вёсках, калі няма чым і муху накарміць. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Húnger

m -s

1) го́лад

~ háben — быць гало́дным, хаце́ць е́сці

den ~ stíllen — утаймава́ць го́лад

vor ~ stérben* — памі́ра́ць з го́ладу

2) перан. пра́га, мо́цнае жада́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

zaspokoić

зак. задаволіць;

zaspokoić ciekawość — задаволіць цікаўнасць;

zaspokoić głód — наталіць голад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Ла́кнуць ’вельмі хацець’ (Сл. паўн.-зах.), укр. лапнуты ’жадаць’, ’быць прагным’, польск. łaknąć ’быць галодным’, ’прагна есці’, ’быць пажадлівым’, ’вельмі хацець чаго-небудзь’, ’хацець піць’, рус.-ц.-слав. лапнуты ’галадаць’, ’прагна хацець’, славен. lȃkniti ’згаладнець’. Прасл. olknęti. Да прасл. olkati ’галадаць, быць галодным’. Параўн. літ. alkti ’галадаць’, ’жадаць’, дат. alkt ’хацець піць’, ’адчуваць голад, моцна жадаць’, ’быць пажадлівым’. Магчыма, роднасным з’яўляюцца: ст.-в.-ням. ilgi ’голад’ (Траутман, 6–7; Фасмер, 2, 452, дзе даецца больш падрабязная літаратура), ірл. еіс ’злы’ (Развадоўскі. Wybór, 2, 158–159; Покарны, 307).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

замары́ць ​1, ‑мару, ‑морыш, ‑морыць; зак., каго-што.

1. Замучыць, давесці да смерці дрэнным абыходжаннем, голадам. Мы гатовы былі замарыць дарэшты Арла, а цялушку песцілі як маглі. Якімовіч. // Стаміць, знясіліць. Замарыць каня хуткай яздой. □ — Ух ты, ну і чалавек, аж замарыў усіх, — сказаў дзядзька Міхась. Быкаў.

2. перан. Падавіць, прытуліць (пачуцці, адчуванні). Замарыць голад.

•••

Замарыць чарвяка (чарвячка) — злёгку перакусіць, прагнаць голад.

замары́ць ​2, ‑мару, ‑морыш, ‑морыць; зак., што.

Спец. Афарбаваць марылкай. Замарыць дошкі пад арэх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Галадо́ўля ’голад, галадаванне’ (БРС, Касп., Шат.). Як і галадо́ўка, утварэнне ад дзеяслова галадава́ць. Суф. ‑оўля звычайна з’яўляецца пры вытворных назоўніках (для абазначэння дзеяння) ад дзеясловаў з марфемай *ov‑ (*‑ou̯‑): будава́ць — будоўля і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

переноси́ть​II несов. перано́сіць;

переноси́ть го́лод перано́сіць го́лад;

◊

не переноси́ть (кого, чего) не перано́сіць, не цярпе́ць (каго, чаго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Не́едзь ’ежа’: Ена умрэ без нееді (Ян.). Незвычайнае тлумачэнне слова удакладняецца прыведзенай ілюстрацыяй, з якой вынікае, што першаснае значэнне яго павінна быць вядзенне’, што дакладна адпавядае засведчанаму ў іншых гаворках неедзь ’голад, недаяданне’ (Янк. 2), да есці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)