пала́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Гарэць яркім полымем.
Палаюць дровы ў печы.
2. перан. Станавіцца чырвоным, гарачым ад прыліву крыві.
Твар палаў.
3. перан., чым. Быць ахопленым якім-н. пачуццём, быць узбуджаным.
П. каханнем да каго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
glühen
1.
vt напа́льваць, награва́ць
2.
vi пала́ць, гарэ́ць, распа́львацца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
раздзьму́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Дзьмухаючы, прымусіць гарэць, распаліць. [Хлопцы] ледзь раздзьмухалі апошнія вугельчыкі, распалілі вялікі агонь і паснулі каля яго. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
угарэ́цца, ‑рыцца; зак.
Пачаць добра гарэць, разгарэцца. Лабановіч сеў супраць дзверцаў печы. Дровы ўгарэліся і весела патрэсквалі. Ад агню ішло лагоднае цяпло. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
conflagrate
[ˈkɑ:nfləgreɪt]
1.
v.i.
загара́цца, выбуха́ць агнём, гарэ́ць
2.
v.t.
падпа́льваць, спа́льваць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
płonąć
незак. палаць, палымнець; гарэць, чырванець;
płonąć chęcią zemsty — палаць пачуццём помсты;
płonąć ze wstydu — чырванець (гарэць) ад сораму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Кірдзе́ць ’ледзь гарэць, слаба свяціць’ (ТС). Незразумела. Магчыма, з балт. ^ kur dėti (літ. kurti ’гарэць’, pakurdineti ’падпальваць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напа́лм, ‑у, м.
Спецыяльная гаручая сумесь для бомб, агнямётаў і інш. Паліць напалмам. □ Я — чалавек, мне трэба жыць, тварыць, А не гарэць у полымі напалму. Зарыцкі.
[Англ. napalm.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сырава́ты, ‑ая, ‑ае.
Трохі сыры (у 1, 3 і 4 знач.). Тытунь быў сыраваты, не хацеў гарэць. Крапіва. Лес .. быў густы, сыраваты. Трапляліся гразкія мясціны. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распалі́цца, -палю́ся, -па́лішся, -па́ліцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Моцна нагрэцца ад агню, жару.
Жалеза распалілася дачырвана.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць гарэць.
Дровы распаліліся.
3. перан. Моцна ўзрушыцца, расхвалявацца; разгневацца.
|| незак. распа́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)