febra

ж. гарачка; ліхаманка, трасца, трасуха

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бе́лы, -ая, -ае.

1. Які мае колер снегу, малака, крэйды.

Б. конь.

Белая бяроза.

2. Светлы, ясны.

Белыя ночы.

3. Варожы савецкай уладзе, контррэвалюцыйны.

Белая армія.

Разгром белых (наз.).

4. Які мае светлы колер скуры (пра ра́су¹).

○

Белае мяса — цяляціна або курынае мяса.

Белая гарачка — цяжкае псіхічнае захворванне ў выніку алкагалізму.

◊

Сярод белага дня (разм.) — удзень, днём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лихора́дка

1. (лихорадочное состояние) гара́чка, -кі ж.; (болезнь) ліхама́нка, -кі ж.; (малярийная) тра́сца, -цы ж.;

у больно́го лихора́дка у хво́рага гара́чка;

жёлтая лихора́дка жо́ўтая ліхама́нка (тра́сца);

перемежа́ющаяся (или боло́тная) лихора́дка пераме́жная (або бало́тная) ліхама́нка (тра́сца), маляры́я;

2. (напряжённое положение) перен. няўпра́ўка, -кі ж., гара́чка, -кі ж., ліхама́нка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падкі́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Узляцець, падскочыць уверх. Воз падкінуўся на выбоіне.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптоўна пачацца, прыкінуцца (пра хваробу). Потым як агнём загарэўся [Стась] — гарачка такая падкінулася. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяспа́мяцтва, ‑а, н.

1. Страта свядомасці; непрытомнасць. Пад вечар у .. [Зынгі] з’явілася гарачка. Ноччу ён упаў у бяспамяцтва. Чорны.

2. Тое, што і бяспамятнасць. [Сабастыяну] хочацца трошкі пакпіць з жонкі, з яе гэтага бяспамяцтва. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адкі́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Адхіліцца, адваліцца назад тулавам.

А. на спінку крэсла.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптоўна адчыніцца, адпасці, адсунуцца ў бок.

Адкінуліся дзверцы.

Адкінуліся шторы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вярнуцца зноў, аднавіцца (пра хваробу).

Адкінулася гарачка.

4. перан. Перастаць цікавіцца, аддаліцца, адвярнуцца.

Адкінуліся кавалеры, засталася адна.

|| незак. адкі́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ По́шалець: каб це пашалець у зяпа! ’паўтарамесячная гарачка’ (гродз., Шн. 2). Ад шсшець, шал (гл.) пад уплывам пошасць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

połogowy

połogow|y

радзільны;

gorączka ~a — радзільная гарачка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

грып

(фр. grippe)

вострая вірусная хвароба эпідэмічнага характару, галоўнымі рысамі якой з’яўляюцца запаленне дыхальных шляхоў і гарачка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ Пуршэ́ць ’чмыхаць, злоснічаць’ (ТС). Гл. пу́рхаць; не выключае сувязь з літ. purkšėti ’шыпець, фыркаць (пра ката)’, параўн. purkslys ’нястрыманы чалавек; гарачка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)