Ро́вар, ро́вэр, ро́выр, ро́вер ’веласіпед’ (ТСБМ, Сцяшк., Сцяшк. Сл., Сцяц.; лун., свісл., Шатал.; Скарбы, Сл. Брэс., Мат. Гом.; карэліц., гродз., З нар. сл.; беласт., Жыв. НС.; зах.-бел., ЛА, 2). Праз польск. rower ’тс’ з англ. rover ’вандроўнік’, ’бадзяга, валацуга’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тандэм, ‑а, м.
1. Спец. Парадак размяшчэння аднародных машын або іх частак у агрэгаце на адной восі, лініі.
2. Паравая машына з падобным размяшчэннем рабочых цыліндраў.
3. Двухмесны двухколы веласіпед, у якім сёдлы размешчаны адно за другім.
[Англ. tandem.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маснічына, ‑ы, ж.
Тое, што і масніца. Здавалася, што вось зараз зарыпіць маснічына ў сенцах, адчыняцца дзверы і .. [Мальвіна] убачыць Мартына са стомленым тварам. Стаховіч. [Сяргей Рыгоравіч і Люда] пайшлі па мосце, дзе на кругляках маснічын падскокваў, пабразгваў званочкам бывалы Аржанцоў веласіпед. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расчапіць, ‑плю, ‑чэпіш, ‑чапіць; зак., што.
Раз’яднаць, адчапіўшы адно ад другога, развесці што‑н. счэпленае. Расчапіць састаў. Расчапіць вагоны. ▪ Замест таго каб расчапіць дрот каля калка, хлопец лёгка падняў веласіпед і пераставіў яго на другі бок загарадзі. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напампаваць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; зак., што і чаго.
Пры дапамозе помпы напоўніць вадою, паветрам і пад. [Дубіцкі:] — Выведзі, Віктар, з каморы мой веласіпед ды паглядзі, можа, трэба напампаваць шыны. Чарнышэвіч. [Дзед:] — Кручуся — туды, сюды. Тут і дроў падкінь, тут і вады ў кацёл напампуй. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тандэ́м м
1. тэх (размяшчэнне ў адной лініі) Tándemanordnung f -, -en;
2. спарт (веласіпед) Tándem n -s, -s, Tándemfahrrad n -s, -räder
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ваш займеннік | прыналежнае
Які належыць вам, мае адносіны да вас.
- В. веласіпед.
- А вашага (назоўнік) няма?
- Як вашы (назоўнік: вашы родныя, блізкія) пажываюць?
- Што вы прысталі да мяне з вашым Уладзімірам Андрэевічам.
Фразеалагізмы:
Па-вашаму —
-
прыслоўе па вашай волі, па вашым жаданні.
-
прыслоўе Так, як робіце вы.
- Я па-вашаму тут рабіць не збіраюся;
-
пабочн. сл. На вашу думку.
- Гэта я, па-вашаму, хлушу?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
аб’езд, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. аб’язджаць — аб’ехаць (у 1–3 знач.).
2. Месца з часовай дарогай, па якім можна аб’ехаць. Веласіпед лёгка каціўся наперад, пакідаючы ззаду пад’ёмы і спускі, масты і аб’езды. «Беларусь».
3. Уст. Конны дазор. Дзесьці недалёка залескаталі па бруку конскія падковы — ехаў аб’езд. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памчацца, ‑мчуся, ‑мчышся, ‑мчыцца; зак.
Пачаць рухацца з вялікай хуткасцю; панесціся 1. Напалову пусты аўтобус развярнуўся і хутка памчаўся па вуліцы. Грахоўскі. Двое коннікаў тут жа памчаліся ў другі канец вёскі. Пальчэўскі. Саша падхапіў веласіпед і памчаўся. Новікаў. // Хутка пабегчы, накіравацца куды‑н. Якаў на хаду схапіў бушлат і памчаўся ў гараж. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
угарнуць, угарну, угорнеш, угорне; зак., каго-што ў што.
1. Заграбаючы, горнучы, перамясціць куды‑н. Угарнуць жар у печ. ▪ Падкаціўшы да камля сасны веласіпед, я падняў шапку і рукою ўгарнуў у яе вожыка. Сачанка.
2. Загарнуць, ухутаць у што‑н., закрыўшы з усіх бакоў; увярцець, укруціць. Угарнуць рэчы ў паперу. Угарнуць дзіця ў коўдру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)