1. Невялікі глухі завулак. Па закавулках, з [ус]краін, у бок рыначнага вялізнага пляца, скрыпяць.. фурманкі.Бядуля.
2.Аддалены, глухі куток дзе‑н., у чым‑н.; закутак. Ён знае ўсе тут закавулкі І ўсе дарожкі ў гушчары.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ábseitig
a
1) адда́лены, які́ стаі́ць убаку́
2) дзі́ўны
3) фальшы́вы, памылко́вы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
апацэ́нтр
(ад апа- + цэнтр)
астр. пункт арбіты нябеснага цела, які найбольш аддалены ад цэнтральнага цела.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АФЕ́ЛІЙ
(ад апа... + грэч. hēlios Сонца),
найбольш аддалены ад Сонца пункт арбіты планеты або інш. цела, што абарачаецца вакол Сонца. Адлегласць Зямлі ад Сонца ў афеліі 152 млн.км (у пач. ліпеня). Процілеглы пункт арбіты — перыгелій. Гл. таксама Апагей, Перыгей.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сярэ́дзіна, -ы, ж.
1. Сярэдняя частка чаго-н., роўна аддаленая ад краёў або пачатку і канца чаго-н.; цэнтр.
С. круга.
С. маста.
2. Час, прыблізна аднолькава аддалены ад пачатку і канца чаго-н.
С. дня.
У сярэдзіне лета.
3. Паясніца (разм.).
Баліць с.
|| памянш.сярэ́дзінка, -і, ДМ -нцы, ж.
◊
Залатая сярэдзіна — пра спосаб дзеяння, пры якім пазбягаюць крайнасцей, рызыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
distant
[ˈdɪstənt]
adj.
1) далёкі, адда́лены
distant village — адда́леная вёска
distant relative — далёкі свая́к
2) хало́дны, стры́маны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
да́льніразм
1. (аддалены) fern; entlégen, entférnt; weit;
да́льні шлях wéiter Weg;
2.перан (далёкі, няродны) wéitläufig; entférnt;
да́льні свая́к entférnter Verwándter
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
апаа́стр
(ад апа- + гр. astron = зорка)
астр. самы аддалены ад галоўнай зоркі пункт арбіты зоркі-спадарожніка (параўн.перыастр).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
апасяле́ній
(ад апа- + гр. selene = месяц)
астр. пункт арбіты спадарожніка Месяца, найбольш аддалены ад цэнтра Месяца (проціл.перысяленій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АПАГЕ́Й
(ад апа... + грэч. gē Зямля),
1) пункт арбіты Месяца ці штучнага спадарожніка Зямлі, найб.аддалены ад цэнтра Зямлі; процілеглы перыгею). У астраноміі тэрмін «апагей» адносіцца толькі да целаў, што рухаюцца па замкнёных арбітах вакол Зямлі.
2) У пераносным сэнсе апагей — найвышэйшая ступень, найб. ўздым, росквіт дзейнасці, творчасці, славы.