Разм.Абараніць каго‑, што‑н. ад нападу, замаху, варожых дзеянняў. Земляў чужых мы не хочам, Землі ўбаронім свае.Купала.// Засцерагчы ад небяспекі, шкоды і пад. Убараніць дзіця ад хваробы. □ Але няхай цябе ўбароніць Мой голас сэрца, дарагі!Колас.І можа толькі дружба ўбараніла іх абодвух ад смерці.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абаро́на, ‑ы, ж.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. абараняць — абараніць і абараняцца — абараніцца.
2. Сукупнасць сродкаў, накіраваных на забеспячэнне краіны, народу ад нападу ворагаў. Абарона сацыялістычнай Айчыны ёсць свяшчэнны абавязак кожнага грамадзяніна СССР.Канстытуцыя СССР.
3. Сістэма абарончых збудаванняў. Прарваць абарону праціўніка. Участак абароны.
4. Абарончы бок у судовым працэсе, у гульні. Пярэчанне абароны. Гуляць у абароне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абараня́цьнесов.
1. (от нападения) обороня́ть; защища́ть;
2. (настаивать на правильности чего-л., добиваясь признания) отста́ивать;
3. (диссертацию, проект и т.п.) защища́ть;
1-3 см.абарані́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Diplóm
n -s, -e дыпло́м, пасве́дчанне, атэста́т, гра́мата
sein ~ áblegen — абарані́ць дыпло́м
ein ~ áusstellen [ertéilen] — вы́даць каму́-н. дыпло́м
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пастая́ць, ‑стаю́, ‑стаі́ш, ‑стаі́ць; зак.
1. Стаяць некаторы час. Кравец пастаяў хвілін з пяць і пачаў чагосьці шукаць у прырэчным чароце.Чорны.— З тыдзень яшчэ восень пастаіць.Якімовіч.Пастаяў [Макарчык] у парозе і раптам пасунуўся да мяне.Адамчык.
2.закаго-што. Абараніць, засцерагчы ад чаго‑н.; ахаваць каго‑, што‑н. Пастаяць за волю. □ — А ты не клапаціся, мы то ўжо адзін за аднаго пастаім.Лынькоў.Селянін Багушэвіча — пакутнік, пакутуе і селянін Купалы, але ў той жа час ён гатовы пастаяць за сябе, нават пайсці на смерць дзеля сваёй свабоды.Навуменка.
3.заг.пасто́й(це). Ужываецца ў значэнні: пачакай(це), не спяшайся (спяшайцеся). — Пастойце! — гукнуў Панця і рушыў следам.Кулакоўскі.— Гэй, ты, пастой! — настойліва паклікаў Отта Штрайх сівога чалавека.Лынькоў.// Ужываецца для перадачы нязгоды. — Ты нездаволены, як бачу, Але пастой, Міхал, даслухай, Тагды ты ўжо глуздом парухай.Колас.
•••
Пастаяць галавойзакаго‑,што‑н. — абараніць каго‑, што‑н., не шкадуючы свайго жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дысерта́цыяж. Dissertatión f -, -en; Dissertatiónsschrift f -, -en;
абарані́ць дысерта́цыюéine Dissertatión vertéidigen; promovíeren [-´vi:-] vi (атрымаць вучоную ступень);
дысерта́цыя на атрыма́нне ступе́ні кандыда́та наву́к Kandidátendissertation f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
«ВЕ́ЧНЫ МІР» 1686,
дагавор, падпісаны Расіяй і Рэччу Паспалітай у Маскве 6 мая аб сумесных дзеяннях супраць Турцыі і Крыма. Мір пацвердзіў правы Расіі на землі Левабярэжнай Украіны, Смаленскага і Чарнігаўскага ваяв., якія засталіся за ёй пасля вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—67 паводле ўмоў Андросаўскага перамір’я 1667. Уласнасцю Расіі прызнаны ўсе вывезеныя ў час вайны каштоўнасці і палонныя, пацверджана яе права апекаваць праваслаўных у Рэчы Паспалітай. Заключэнне «Вечнага міру» для Рэчы Паспалітай было абумоўлена неабходнасцю абараніць свае паўд. межы ад турэцка-татарскай агрэсіі. Дагавор замацаваў Расію ў ролі наймагутнейшай дзяржавы Цэнтр. і Усх. Еўропы.