кало́ід, ‑у, М ‑дзе, м.

Некрышталізаванае рэчыва (бялок, крухмал, клей і інш.), растворы якога не праходзяць праз жывёльныя і раслінныя перапонкі.

[Ад грэч. kolla — клей і eidos — выгляд.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карпускуля́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да карпускулы, складаецца з карпускул. Карпускулярная будова рэчыва. Карпускулярнае выпраменьванне.

•••

Карпускулярная тэорыя святла гл. тэорыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крышталі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да крышталя. Крышталічная будова. Крышталічны стан рэчыва. // Які складаецца з крышталёў. Крышталічная парода. Крышталічны сланец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мачаві́на, ‑ы, ж.

Арганічнае рэчыва, якое з’яўляецца канчатковым прадуктам бялковага абмену ў чалавека і ў многіх жывёл (упершыню знойдзена ў мачы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ртуць, ‑і, ж.

Хімічны элемент, вадкі цяжкі метал серабрыста-белага колеру.

•••

Грымучая ртуць — выбуховае хімічнае рэчыва ў выглядзе крышталічнага белага парашку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сало́л, ‑у, м.

Лекавае рэчыва (злучэнне саліцылавай кіслаты з фенолам), якое выкарыстоўваецца як дэзінфіцыруючы сродак пры захворваннях кішэчніка і мачавых шляхоў.

[Ад слоў salicyl і phenol.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самафакусіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.

Эфект узаемадзеяння вельмі моцнага выпрамянення і пэўнага рэчыва. што выклікае сыходжанне выпрамянення ў вузкі пучок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фотасі́нтэз, ‑у, м.

Працэс утварэння зялёнымі раслінамі арганічнага рэчыва з вуглякіслага газу і вады пры дапамозе светлавой энергіі, якая паглынаецца хларафілам.

[Ад грэч. phos, phōtós — святло і synthesis — спалучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксіка́тар, ‑а, м.

Спец. Шкляны таўстасценны прыбор для высушвання ці зберагання рэчыва ў сухім стане, што лёгка паглынае вільгаць з паветра.

[Ад лац. esiccāre — высушваць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павуці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж.

Сетка з тонкіх нітак, утвораная з клейкага рэчыва, якое выдзяляецца павуком.

Плесці павуціну.

П. хлусні (перан.).

|| памянш. павуці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

|| прым. павуці́нны, -ая, -ае і павуці́навы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)