tłusty

tłust|y

1. тлусты;

~e mleko — тлустае малако;

2. тоўсты; укормлены; сыты;

~y czwartek — сыты чацвер;

~y druk палігр. патоўшчаны шрыфт;

~y dowcip — непрыстойны анекдот;

~y kąsek — смачны (пажыўны) кавалак

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wet​2 [wet] adj.

1. мо́кры, вільго́тны, сыры́; “Wetpaint” «Асцяро́жна, пафарбава́на» (надпіс);

wet with rain мо́кры ад дажджу́;

grass wetwith dew ро́сная трава́;

wringing wet ве́льмі мо́кры; хоць выціска́й;

He is dripping wet. Ён прамок навылёт;

like a wet rag як мо́края ану́ча;

wet through to the skin прамо́клы навылёт

2. дажджлі́вы, сыры́;

the wet season дажджлі́вая пара́ го́да

3. рэ́дкі;

wet mud рэ́дкая гразь

♦

(still) wet behind the ears infml, derog. ≅ малако́ на губа́х не абсо́хла

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ВЯРБЛЮ́ДЫ

(Camelus),

род млекакормячых сям. вярблюдавых атр. парнакапытных. 5 відаў, у тл. 2 сучасныя: вярблюд аднагорбы, або драмедар (Camelus dramedarius), і вярблюд двухгорбы, або бактрыян (Camelus bactrianus). Пашыраны ў пустынях і сухіх стэпах Усх. Еўропы, Азіі, Афрыцы.

Даўж. цела да 3,6 м, выш. ў плячах да 2,5 м, маса да 800 кг. Поўсць вярблюда аднагорбага чырванавата-шэрая, двухгорбага — цёмна-бурая. Шыя доўгая, дугападобная. На запясцях, лакцях, грудзях і каленях мазалі, таму вярблюды здольны ляжаць на гарачым (да 70 °C) грунце. Лапы шырокія, мяккія, лёгка ідуць па сыпучых пясках. У гарбах назапашваецца тлушч (да 120 кг), які расходуецца пры нястачы корму. Доўгі час (да 10 сут) могуць абыходзіцца без піцця (трацяць да 25% масы) і піць саленаватую ваду. Кормяцца раслінамі, у т. л. калючымі. Раз у 2 гады нараджаюць 1 дзіцяня. Прыручаны чалавекам больш за 5 тыс. гадоў назад. Выкарыстоўваюцца як запражныя, уючныя і верхавыя жывёлы. Ад вярблюдаў атрымліваюць малако, мяса, шэрсць, тлушч. Гл. Вярблюдагадоўля.

т. 4, с. 393

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тёплый в разн. знач. цёплы;

тёплое молоко́ цёплае малако́;

тёплый день цёплы дзень;

тёплый дождь цёплы дождж;

тёплая одежда цёплая во́пратка;

тёплая кварти́ра цёплая кватэ́ра;

тёплое сло́во цёплае сло́ва;

тёплый приём цёплы прыём;

тёплые кра́ски цёплыя фа́рбы;

тёплая компа́ния цёплая кампа́нія;

тёплое месте́чко цёплае ме́сцейка;

тёплые края́ (для птиц) вы́рай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

fresh

[freʃ]

1.

adj.

1) сьве́жы

the fresh footmarks — сьве́жыя сьляды́

2) но́вы, дадатко́вы

a fresh news — но́вая ве́стка

3) прэ́сны

fresh water — прэ́сная вада́

4) сьве́жы (несапсава́ны, некансэрвава́ны)

fresh milk — сьве́жае малако́

fresh vegetables — сьве́жая гаро́дніна

5) недасьве́дчаны; бязь ве́даньня жыцьця́

6) Sl. грубія́нскі; саманадзе́йны; наха́бны

7) няда́ўна аце́леная (каро́ва)

2.

adv.

сьве́жа, няда́ўна

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

каро́ва, ‑ы, ж.

1. Буйная свойская жывёліна, якая дае малако; самка быка. Малочная карова. Дойная карова. □ Прама перада мною каля маладой сасны.. скубла траву чорная карова з белымі плямамі. В. Вольскі. Выгадавалася з лысенькай цялушачкі слаўная карова. Якімовіч. // Самка некаторых народ буйной рагатай жывёлы (лася, аленя, зубра). Найчасцей сустрэне [Алежка] там ласёў, цэлую іх сям’ю: самца ў гордай кароне рагоў, карову з цялушкай — пасуцца ў драбналессі. Вышынскі.

2. Разм. зневаж. Пра тоўстага, нязграбнага чалавека (звычайна пра жанчыну). — А ну, варушыся, карова! Лынькоў.

•••

Марская карова — вымерлае воднае млекакормячае атрада сірэн.

Дойная карова — пра крыніцу матэрыяльных даброт, якой можна несумленна карыстацца ў асабістых мэтах.

Як карова языком злізала каго-што — хутка і бясследна знік, як і не было.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распля́скацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Пачаць многа і доўга пляскаць.

распляска́цца ​1, ‑пляшчу́ся, ‑пле́шчашся, ‑пле́шчацца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Плешчучыся, праліцца цераз край; разліцца па якой‑н. паверхні. Дома .. [Ваўчка] усё злавала на гэты раз: лепшы сын абярнуў у кухні вядро з вадой, і Ваўчок даў яму моцнага плескача, жонка замарудзіла падаць свежае малако, і ён са злосцю вырваў у яе з рук кварту, палова малака распляскалася па падлозе. Хадкевіч. / у перан. ужыв. Вывеў.. [Крамнёва] з нерашучасці стрэл на мосце і шырокі разліў белага святла, які імгненна распляскаўся па старых абымшэлых стрэхах, па чорных садах і агародах. Шашкоў.

2. Разм. Пачаць моцна і доўга пляскацца. Дзіця распляскалася ў ванне.

распляска́цца ​2, ‑пле́шчацца; зак.

Расплюшчыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цы́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Ліцца, біць маленькімі струменьчыкамі. У ранішняй цішыні чуваць, як са звонам цыркае ў даёнкі малако. Дуброўскі. Густы дробны дожджык цыркае зверху, цягнецца золкай павуцінай. Бядуля. // каго. Абл. Даіць. Маці ў хляве цыркала.. карову ды ўсё прыгаварвала, каб тая добра стаяла на адным месцы. Каваль.

2. Пляваць цераз зубы. Андрэй.. цыркаў праз зубы ў агонь. Пташнікаў. З-за трактара паяўляецца Хведар. Ён стаіць, адставіўшы нагу, раз-пораз цыркае слінай. Асіпенка.

3. Стракатаць (пра насякомых, птушак). Спалохана цыркалі і зноў змаўкалі сонныя птушкі. Курто. Стаяла цішыня, толькі цыркалі конікі і ледзь чутна шапацела трава. Федасеенка.

4. Даваць, выдаваць, важыць патроху, невялікімі порцыямі. Сястра трохі памагае, але што — цыркае па кропельцы. Янкоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэ́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца, зроблены з аднаго рэчыва, з аднаго куска; суцэльны. Вырабляюцца.. [вудзільны] з цэльнага і колатага бамбуку, сталёвых трубак. Матрунёнак. Калоны [будынка] — з цэльных ствалоў дрэў, якія стаяць на каменных падкладках. «Помнікі».

2. Неразбаўлены, натуральны. Цэльнае малако.

3. перан. Які валодае ўнутраным адзінствам, прасякнуты ім. Каханне пачынаецца не ў дваццаць сем, а ў семнаццаць, яно самае моцнае, цэльнае, гэтае першае каханне... Навуменка. // Адзіны, непадзельны. Цэльнае ўражанне. □ Творчасць Кузьмы Чорнага не варта разбіваць на «раннюю» і «сталую». Яна цэльная і ў цэласці дае ўяўленне пра жыццё беларускага народа. Лужанін. // Закончаны, даведзены да канца. Па глыбіні псіхалагічнай характарыстыкі вобраз Данілы можна паставіць побач з вобразам Мірашнічэнкі. Ён такі ж цэльны, завершаны ва ўсіх сваіх рысах. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

sour

[saʊr]

1.

adj.

1) кі́слы

sour cream — сьмята́на f.

2) скі́слы, пракі́слы; сапсу́ты (пра суп, віно́)

3) з кі́слым або́ е́лкім па́хам

4) Figur. зласьлі́вы; зло́сны; не ў настро́і

a sour face — кі́слая мі́на

2.

v.i.

1) кі́снуць, скіса́ць (пра малако́)

2) кі́снуць (псава́цца, пра віно́, суп)

3) быць не ў настро́і, рабі́цца зласьлі́вым

•

- sour weather

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)