gensen

* vi (s) папраўля́цца, ачу́ньваць

ines Kndes ~ — нарадзі́ць; разм. паспяхо́ва вы́радзіць (дзіця́)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Карэ́мза ’плаксівае дзіця’ (Нар. словатв.). Ці звязана з рымза ’тс’? Калі вакалізм можна вытлумачыць, то марфалогія застаецца незразумелай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Павучо́к ’табурэтка з круглай дзіркай, каб прывучыць дзіця стаяць на нагах’ (Мат. Гом.). Суфіксальнае ўтварэнне ад павучыць < вучыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасаі́ць ’накарміць дзіця грудзьмі маці’ (бераст., Сцяшк. Сл.). У выніку кантамінацыі лексем пасасаць < ссаць (гл.) і падаі́ць < даі́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грудны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да грудзей (у 1 знач.). Грудныя пазванкі. Грудны боль.

2. Які корміцца малаком маткі. Грудное дзіця.

•••

Грудная жаба гл. жаба.

Грудная клетка гл. клетка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гу́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

Разм. Гушкаць. У Каці вочы загарэліся: што гэта за пасылка Гарасіму? А ён і не збіраецца распакоўваць, гутае на руках, як малое дзіця. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ура́жлівы, ‑ая, ‑ае.

Які лёгка паддаецца ўражанням, вельмі чулы. Уражлівае дзіця. □ Мама яшчэ пазаўчора сказала ім, старэйшым: — За вас я спакойна. За Віку баюся, яна такая ўражлівая. Не крыўдзіце яе. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохме́сячны, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца чатыры месяцы. Чатырохмесячная камандзіроўка. // Разлічаны на чатыры месяцы. Чатырохмесячны план.

2. Узростам у чатыры месяцы. Чатырохмесячнае дзіця.

3. Які належыць за чатыры месяцы. Чатырохмесячны аклад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кармі́ць, кармлю́, ко́рміш, ко́рміць; ко́рмлены; незак., каго (што).

1. чым і без дап. Даваць ежу, корм.

К. дзіця.

Пара к. карову.

2. Выкормліваць дзіця сваім малаком.

К. немаўля.

3. перан. Забяспечваць неабходным для пражыцця, утрымліваць.

К. сірот.

Карміць абяцанкамі — абяцаць зрабіць што-н., але не выканаць.

|| зак. накармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 1 і 2 знач.), пакармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 1 і 2 знач.), пракармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 3 знач.); наз. прако́рм, -у, м. (да 3 знач.) і пракармле́нне, -я, н. (да 3 знач.).

|| наз. кармле́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

лепята́ць, лепячу́, ляпе́чаш, ляпе́ча; лепячы́; незак., што, пра што і без дап.

1. Гаварыць невыразна, нязвязна (пра мову дзяцей).

Дзіця ляпеча.

2. Мармытаць.

3. Балбатаць, весці лёгкую несур’ёзную размову.

4. перан. Утвараць ціхі шум, шолах.

|| зак. пралепята́ць, -лепячу́, -ляпе́чаш, -ляпе́ча; -лепячы́.

|| наз. лепята́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)