Но́та ’нота, гук’ (Яруш., ТСБМ), ’голас’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. нота ’нота, гук’ (1580). Даўняе запазычанне праз ст.-польск. nota (XVI ст.) з лац. nōta ’знак’ (Булыка, Лекс. запазыч., 166) або непасрэдна з с.-лац. nota ’нотны знак’, параўн. натаваць ’памячаць, адзначаць’, нататка ’заметка’ і пад. (ад лац. notare ’адзначаць, запісваць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ва́бік, ‑а, м.

Дудачка або свісток, якім у часе палявання падзываюць птушак або звяроў, падрабляючы іх голас. Я пускаю чучала качкі ў трыснёг і раз-пораз пакрэкваю ў вабік. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заіка́сты, ‑ая, ‑ае.

Які заікаецца; заіклівы (пра чалавека). Заікастае дзіця. // Такі, як у заікі; з заіканнем. Заікасты голас. □ Пасля цяжкай кантузіі мова.. [Шведзіхі] стала заікастая, і жанчына цяпер саромеецца гаварыць. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Падаваць час ад часу слабы голас. Каты.. церліся каля гаспадарскіх ног і па-блазенску дакучліва вякалі. Брыль.

2. Гаварыць пустое, не вартае ўвагі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарну́шак, ‑шка, м.

Разм. Маленькі гаршчок. Алесь хадзіў каля крынічкі.. Хадзіў, свістаў пад голас птушак, Збіраў ён ягадкі ў гарнушак. Колас. Маці ставіць на стол гарнушак, Цёплы ад сырадою. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грубава́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Трохі грубы. Грубаваты голас. □ Дзедам старога называла ўся брыгада, і ў гэтай назве была нейкая пяшчотнасць, грубаватая, змешаная з адценнем .. лёгкай маладой насмешкі і пашаны. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэ́снуты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які трэснуў, з трэшчынай. [Яўсей] усміхнуўся, з трэснутай губы прасачылася кроў, падбітае вока заплыло пухлінай. Паўлаў.

2. перан. Надтрэснуты (пра голас). — Спрабуйце! — сказаў трэснутым голасам [Прыстром]. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́рхаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Утвараць прыглушаны гук, шум. Мерна, роўна шархала .. [піла], уядалася ў крамяную белую моц дрэва. Мележ. Чуваць ненадакучлівы голас экскурсавода, і асцярожна шархае мноства .. ног... Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Fames artium magistra

Голад ‒ настаўнік рамёстваў.

Голод ‒ учитель ремёсел.

бел. Прагаладаешся ‒ хлеба дастаць здагадаешся. Голад у свет гоніць. Як возьме голад, прарэжацца і голас.

рус. Станешь лапти плесть, как нечего есть. Проголодаешься ‒ хлеба достать догадаешься. Проймёт голод, появится и голос. Нужда научит сапоги тачать. Нужда научит горшки обжигать. Нужда из лычка кроит ремешок.

фр. La nécessité est la mère d’invention (Нужда ‒ мать изобретательности).

англ. Need makes the queen spin (Нужда заставляет короле­ву прясть). Necessity is the mother of invention (Нужда ‒ мать изобретений).

нем. Hunger ist ein guter Redner (Голод ‒ хороший оратор).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

нача́льніцкі

1. нача́льствующий;

н. склад а́рміі — нача́льствующий соста́в а́рмии;

2. нача́льственный, нача́льнический;

н. го́лас — нача́льственный го́лос;

3. нача́льнический;

н. шыне́ль — нача́льническая шине́ль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)