перагаро́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. Тонкая сценка, што дзеліць на часткі якое-н. памяшканне, сховішча.
Дашчаная п. ў хаце.
Засек з перагародкамі.
2. перан. Тое, што аддзяляе адно ад другога, з’яўляецца перашкодай паміж чым-н. (кніжн.).
Саслоўныя перагародкі.
3. Унутраная сценка, што перагароджвае якую-н. поласць.
Насавая п.
|| прым. перагаро́дачны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ракіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, мн. -і, -ро́вак, ж.
1. У шахматнай гульні: адначасовы ход каралём і ладдзёй, пры якім кароль перастаўляецца цераз адно поле ў бок ладдзі, а ладдзю пераносяць цераз караля і ставяць побач з ім.
Зрабіць ракіроўку.
2. Перастаноўка сіл, замена ў чым-н. з мэтай умацавання пазіцый.
Р. кадраў.
У футбольнай камандзе адбылася р.
|| прым. ракіро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спячы́ся, спяку́ся, спячэ́шся, спячэ́цца; спячо́мся, спечаце́ся, спяку́цца; спёкся, спякла́ся, -ло́ся; спячы́ся; зак.
1. гл. пячыся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра кроў: запячыся, засохнуць.
На твары спякліся згусткі крыві.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца ў адно цвёрдае цэлае ў выніку спякання (спец.).
Руда спяклася.
4. перан. Пацярпець няўдачу ў чым-н. (разм.).
|| незак. спяка́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
эпапе́я
(гр. еророііа)
1) вялікі твор эпічнага жанру, у якім апісваюцца значныя гістарычныя падзеі;
2) перан. шэраг значных падзей, якія ўтвараюць адно цэлае (напр. э. партызанскай барацьбы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ка́рма
(санскр. karma)
адно з асноўных паняццяў індыйскай рэлігіі і філасофіі, якое абазначае суму ўчынкаў усякай жывой істоты, што вызначае характар яе новага нараджэння, пераўвасаблення.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
крыптархі́зм
(ад крыпта- + гр. orchis = яечка)
анамалія эмбрыянальнага развіцця, пры якой да моманту нараджэння чалавека або жывёліны адно або два яечкі не трапляюць у машонку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
звалачы́ся, ‑лакуся, ‑лачэшся, ‑лачацца; ‑лачомся, ‑лачацеся; зак.
Разм.
1. Сысці куды‑н. Карова невядома куды звалаклася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сысціся, сабрацца адусюль у адно месца (пра ўсіх, многіх).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зайздро́слівы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і зайздросны. Такароўцы забываліся аб тым, што яны арандатары. Часам.. зайздрослівыя суседзі аб гэтым ім калі-нікалі напаміналі. Бядуля. Не адно зайздрослівае вока ацэньвала Дарошаву будоўлю. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асімілява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак., каго-што.
1. Прыпадобніць (прыпадабняць) сабе; ператварыць (ператвараць) адно ў другое, падобнае да яго.
2. Спец. Засвоіць (засвойваць). Асіміляваць вуглярод паветра. Асіміляваць умовы знешняга асяроддзя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзервяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Тое, што і дзеравянець. — Дзе ж ён? — машынальна паўтарыла .. [Любка], адчуваючы, як дзервянеюць ногі, як стыне сэрца. Лынькоў. Адно было прыкра, што пачала дзервянець сагнутая спіна. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)