бе́лый
1. прил., в разн. знач. бе́лы;
бе́лый снег бе́лы снег;
бе́лый хлеб бе́лы хлеб;
бе́лые но́чи бе́лыя но́чы;
бе́лый офице́р бе́лы афіцэ́р;
бе́лый гриб бараві́к;
бе́лая горя́чка бе́лая гара́чка;
бе́лый биле́т бе́лы біле́т;
бе́лый стих бе́лы верш;
2. сущ. бе́лы, -лага м.;
◊
средь бе́ла дня сяро́д бе́лага дня;
ши́то бе́лыми ни́тками шы́та бе́лымі ні́ткамі;
чёрным по бе́лому чо́рным па бе́лым;
ска́зка про бе́лого бычка́ ка́зка пра бе́лага бычка́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
та́ять несов.
1. (растаивать) растава́ць;
снег уже́ та́ет снег ужо́ растае́;
сего́дня та́ет сяго́ння растае́;
2. (топиться) тапі́цца, пла́віцца, растава́ць;
3. перен. (постепенно исчезать) растава́ць, зніка́ць; (замирать) заміра́ць;
зву́ки та́ют гу́кі растаю́ць (зніка́юць, заміра́юць);
4. (уменьшаться) змянша́цца, убыва́ць; (слабеть) слабе́ць;
си́лы его́ та́ют сі́лы яго́ ўбыва́юць;
здоро́вье его́ та́ет здаро́ўе яго́ слабе́е;
5. перен. (худеть) со́хнуць, худзе́ць, марне́ць; чэ́знуць;
6. перен. (умиляться) млець;
та́ять от ра́дости млець ад ра́дасці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
зарыва́тьсяI несов.
1. зако́пвацца; (о животных) зарыва́цца;
2. (в сено, снег и т. п.) зарыва́цца;
3. (отдаваться целиком какому-л. делу) зарыва́цца; см. зары́ться;
4. страд. зако́пвацца; зарыва́цца; хава́цца, утыка́цца; см. зарыва́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
няспо́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не спорыцца, не ладзіцца. Не любіць Юзік гэтай работы. Не таму толькі, што яна вельмі цяжкая: няспорная надта. За пусцяковыя вынікі траціцца чорт што сілы і часу. Крапіва. // Нявыгадны ў гаспадарчых адносінах. Няспорнае насенне бульбы.
2. Не густы, не часты (пра дождж, снег і пад.). Пайшоў няспорны дождж. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папа́даць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
Упасці адзін за другім — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Саўка ўпаў у снег. Перапалоханыя канвойныя таксама пападалі. Колас. З-пад каменя выбіваліся дымна-чырвоныя лісткі крапівы, а частаколіны месцамі збуцвелі і пападалі... Сачанка.
папада́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да папасці.
•••
Зуб на зуб не пападае гл. зуб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пластава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.
1. Накладваць пластамі адзін на другі. Усходні вецер круціць сухі снег, гоніць яго з поля па роўнай белай пасцелі і пластуе гурбы каля платоў вёскі. Сергіевіч.
2. Разнімаць, дзяліць на пласты. Пластаваць мяса. □ Расказвай жа, як жывеш. Выкладзі праўду крутую... Ці не ступіўся лямеш. Што цаліну пластуе? Макаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распласта́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распластаць.
2. у знач. прым. Які ляжыць пластом, плазам. Людзі падалі ў снег. Белае поле скрозь было ўсыпана распластанымі постацямі. Паўлаў. [Арол] трымаў распластанага ваўка адной лапай за бок, другой — за морду. Беразняк. // Выцягнуты, раскінуты ў бакі. Сонца.. падае на рунь аграмадным агнёвым сокалам з распластанымі крыламі. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сляпу́чы, ‑ая, ‑ае.
Вельмі яркі, асляпляльны. Зверху праз густую сетку галля і лісця падалі мне на твар гарачыя, сляпучыя промні сонца. Сачанка. У небе свяціла яркае сонца, і ад лесу на сляпучы белы снег клаўся густы цёмны цень. Арабей. Дождж ліў так, што ўся зямля ў сляпучым святле бліскавіц укрывалася сінім мільгаценнем кропель. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bank4 [bæŋk] v.
1. нава́льваць, зграба́ць у ку́чы;
bank snow зграба́ць снег у ку́чы
2. акружа́ць ва́лам, рабі́ць на́сып
3. рабі́ць віра́ж (пра самалёт)
bank on [ˌbæŋkˈɒn] phr. v. разлі́чваць (на каго-н.), спадзява́цца;
I am banking on you to help me. Я спадзяюся на вашу дапамогу.
bank up [ˌbæŋkˈʌp] phr. v. падтры́мліваць аго́нь
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Мяце́ліца, меце́ль, мяце́ль, мытэ́лыца ’снежная бура, завея’, ’беларускі народны танец’ (ТСБМ, Гарэц., Грыг., Мал., Яруш., Нас., Шат., Касп., Бяльк., Растарг., Сл. ПЗБ, ТС; драг., Нар. словатв.), мяце́ліцай ’хутка’ (Сл. ПЗБ). Укр. мете́лиця, заметі́ль, рус. мете́лица, мете́ль, польск. zamieć, н.-луж. změt(awa), чэш. metelice, славац. meteľ, metelica, славен. métež, snę̑g méte ’ідзе снег’, серб.-харв. мѐћава. Да ме́сці (гл.). Аб суфіксе ‑еліц‑а і ўтварэнні слова гл. Сцяцко, Афікс. наз., 50. Гл. яшчэ аб слове Львоў (РР, 1969, 2, 99).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)