спекулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; незак., чым і на чым.
1. Займацца спекуляцыяй 1 (у 1 знач.). Спекуляваць прамтаварамі. □ Бургамістр горада спекуляваў дражджамі, якія вырабляліся на Мінскім дражджавым заводзе. Новікаў. // Выкарыстоўваць складаныя абставіны для ўласнай нажывы. Спекуляваць на зніжэнні акцый.
2. перан. Неадабр. Дзейнічаць, выкарыстоўваючы што‑н. у карыслівых мэтах. Спекуляваць на давер’і. □ Нацыяналісты.., якія настойліва імкнуліся перацягнуць паэта [Янку Купалу] па свой бок, спекулявалі на нацыянальных праблемах. Ярош.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сабата́ж м Sabotáge [-ʒə] f -, Sabotágeakt m -(e)s, -e (чаго-н von, an D), Sabotíerung f -, -en (чаго-н G);
займа́цца сабата́жам Sabotáge (be)tréiben*;
вы́крыць чый-н сабата́ж j-n der Sabotáge überführen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Musík
f -
1) му́зыка
~ máchen — ігра́ць (на музычным інструменце)
~ tréiben* — займа́цца му́зыкай
in ~ sétzen — пакла́сці на му́зыку
2) арке́стр, му́зыка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ма́гель ’прылада, якой качаюць бялізну’ (Нас.), ма́глі ’вялікі станок для катання бялізны’ (Мядзв.), ’прыстасаванне для валяння сукна’ (Касп.). Запазычана з польск. magiel, męgiel ’валік, якім катаюць бялізну’, ’маглярня’, ’апрэтурная машына’ < ням. Mange(l) < с.-лац. manganum < грэч. μάγγανον ’ваенная машына, якая шпурляе каменне’, якая вельмі нагадвала машыну для катання бялізны, вынайдзенную ў Нюрнбергу’ (Брукнер, 317; Васэрцыер, 146; Махэк₂, 350). Сюды ж маглява́ць ’катаць бялізну вальком’ (Сцяшк., Нас.), ’румяніць твар’, ’уціраць тлушч у валасы’ (Нас.), малявацца, маглёўка ’катанне бялізны’, ’жанчына, якая любіць займацца аздабленнем галавы’ (Нас.). Гл. таксама ма́глі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bandy
н. нескл. хакей з мячом; рускі хакей;
uprawiać bandy — займацца хакеем з мячом;
grać w bandy — гуляць у хакей з мячом
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дзе́йнічаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Рабіць што-н., займацца чым-н.
Д. рашуча.
2. чым. Кіраваць, валодаць чым-н.
Спартсмен удала дзейнічаў ракеткай.
Пасля ранення нага не дзейнічае.
3. на каго-што і без дап. Рабіць уплыў, уздзеянне, выклікаць якую-н. рэакцыю ў адказ.
Лякарства на яго станоўча дзейнічае.
Сонца згубна дзейнічае на жэньшэнь.
4. Быць спраўным (пра апараты, механізмы).
Механізм дзейнічае безадказна.
5. Мець сілу, абавязваць рабіць пэўным чынам.
Тут дзейнічаў даўні звычай.
◊
Дзейнічаць на нервы каму (разм.) — раздражняць каго-н.
|| зак. падзе́йнічаць, -аю, -аеш, -ае (да 3 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ла́зіць, ла́жу, ла́зіш, ла́зіць; незак.
1. Чапляючыся за што-н., узбірацца на што-н. або апускацца ўніз.
Л. па дрэвах.
2. Пранікаць куды-н. паўзком, сагнуўшыся.
Л. пад стол.
3. Уваходзіць у што-н. вадкае.
Л. у ваду.
4. Забірацца праз што-н. унутр.
Л. у хату праз вокны.
5. Прабірацца куды-н. скрытна, крадучыся.
Л. у чужы сад.
6. Забірацца рукой у што-н., шукаць, намацваць.
Л. у куфары.
7. перан. Хадзіць, снаваць дзе-н. (разм.).
Л. па загонах.
◊
Лазіць па кішэнях — займацца кішэнным крадзяжом.
|| наз. ла́зенне, -я, н. і ла́жанне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рэ́шата, -а, М -шаце, мн. рашо́ты і (з ліч. 2, 3, 4) рэ́шаты, рашо́т і рашо́таў, н.
1. Рэч хатняга ўжытку — нацягнутая на шырокі абруч густая сетка для прасейвання мукі і інш.
Прасеяць муку на р.
У рэшаце ваду насіць (перан.: займацца чым-н. бескарысным, пустой справай; разм.). Галава як р. ў каго-н. (пра таго, хто ўсё забывае, у каго дрэнная памяць; разм.).
2. Прасейвальнае прыстасаванне ў зернеачышчальных, сартавальных і іншых машынах.
Рашоты ў камбайне.
◊
Цуды ў рэшаце (разм., жарт.) — пра што-н. незвычайнае або незразумелае.
|| прым. рашо́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бре́зжить, бре́зжиться несов.
1. (рассветать) світа́ць, днець, разві́днівацца, займа́цца (на дзень);
бре́зжила заря́ світа́ла (дне́ла, разві́днівалася), займа́лася на дзень;
у́тро чуть бре́зжится ра́ніца ледзь займа́ецца; ледзь займа́ецца на дзень;
2. (светиться) свяці́цца; (виднеться) віда́ць; (мерцать) мігце́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
poach
I [poʊtʃ]
v.
1) нелега́льна палява́ць або́ лаві́ць ры́бу, займа́цца браканье́рствам
2) дратава́ць (зямлю́)
3) права́львацца нага́мі (у гразь або́ бало́та)
II [poʊtʃ]
v.
1) вары́ць (я́йка без шкарлу́піны)
2) вары́ць (ры́бу) у кіпя́чай вадзе́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)