хлебада́йны, ‑ая, ‑ае.
Паэт. Які дае хлеб, забяспечвае сродкамі для існавання. Дзе мой дом, дзе ты, хата мая, Дзе загон хлебадайнай зямлі? Купала. Спрадвеку драўляная, Як і дрэвы, у зямлю ўрасла. Жыве яна [вёска] З хлебадайнага рамяства. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эскімо́сы, ‑аў; адз. эскімос, ‑а, м.; эскімоска, ‑і, ДМ ‑мосцы; мн. эскімоскі, ‑сак; ж.
Народнасць, якая жыве на палярным узбярэжжы Паўночнай Амерыкі, у Грэнландыі, а таксама ў СССР — у Чукоцкай аўтаномнай акрузе і на востраве Урангеля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ЗЛЫ́ДЗЕНЬ,
ва ўсходнеславянскай міфалогіі злы дух, малая істота, часам у выглядзе старца, якая жыве (звычайна не адна) у хаце нябачна, прыносячы гаспадарам розныя нягоды і вечную беднасць. Існуе бел. прымаўка: «Упрасіліся злыдні на тры дні, a і ў тры гады не выжывеш».
т. 7, с. 93
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Матру́на ’ліпа ў казках (з «бо́лным» гняздом, у якім жыве змяя Шкурапея)’ (Рам. 5), кам. матру́на‑коло́дыця, матрунка ’божая кароўка’ (З жыцця), ст.-бел. матрона ’матрона’ (XV ст.), якое са ст.-польск. matrona < лац. mātrōna ’тс’. Не выключана магчымасць запазычання праз рус. мову, у якой непасрэдна са ст.-грэч. Ματρώνα (Фасмер, 2, 583; Булыка, Запазыч., 199).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пры́стані, пры́станкі, пры́стань ’прыняцце зяця ў дом цесця’ (Нас.); параўн. рус. смал. при́станки: идить в при́станки ’жаніцца і заставацца жыць у доме жонкі’, при́стань ’зяць, прыняты ў сям’ю жонкі, які жыве ў доме цесця’, зах.-бранск. жить в при́стани ’жыць у доме жонкі’, укр. при́стани ’далучэнне да кампаніі’, приста́я ’ўступленне ў шлюб у якасці прымака’. Да прыста́ць < стаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
верабе́й, ‑б’я, м.
Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шараватым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.
•••
Вераб’ю па калена — вельмі мелка.
Страляць (біць) з гарматы па вераб’ях гл. страляць.
Стрэляны (стары) верабей — пра вопытнага чалавека, якога цяжка ашукаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
санато́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да санаторыя. Санаторны кветнік. Санаторнае будаўніцтва. // Які жыве або працуе ў санаторыі. Санаторны ўрач.
2. Такі, што бывае ў санаторыі, уласцівы яму. Санаторнае лячэнне. □ [Ніна:] — Ты ж глядзі, татка, выконвай санаторны рэжым...
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэпаві́к, ‑а, м.
1. Чалавек, які пастаянна жыве ў стэпавай мясцовасці. Паў лік зрабіўся падобным [За] карэннага стэпавіка. Беразняк. А над галовамі стэпавікоў, у сінім бяздонным небе, — палымяныя сцягі і транспаранты. Лось.
2. Стэпавая птушка.
3. Конь стэпавай пароды.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
банвіва́н
(фр. bon vivant = той, хто добра жыве)
уст. асоба, якая любіць жыць сабе на пацеху; гуляка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ганіяне́ма
(н.-лац.gonionemus)
кішачнаполасцевая жывёла (медуза) падкласа гідроідных, якая жыве ў Японскім моры каля Курыльскіх астравоў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)