канкрэтызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
Даць (даваць) канкрэтнае вырашэнне чаму‑н.; удакладніць (удакладняць) што‑н. Канкрэтызаваць прапанову. Канкрэтызаваць агульнае палажэнне. Канкрэтызаваць план.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натурфіласо́фія, ‑і, ж.
Філасофія прыроды, вучэнне, якое спрабавала даць закончаную сістэму ведаў аб прыродзе, грунтуючыся не на доследных даных навук, а на абстрактных прынцыпах філасофіі.
[Ням. Naturphilosophie.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падма́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
1. Крыху, злёгку змазаць маслам; намасліць дадаткова. Падмасліць скавараду. Падмасліць кашу.
2. перан. Разм. Даць хабар, задобрыць хабарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычасці́ць, ‑чашчу, ‑часціш, ‑часціць; зак., каго-што.
Справіць над кім‑н. абрад прычашчэння, даць прычасце. — Да вас, бацюшка, Апанас Каваль прыйшоў, просіць хворую прычасціць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спі́рытус, ‑у, м.
Разм. Спірт. [Яўхім:] — Неяк, па пояс у ледзяной вадзе, я наводзіў пераправу... Меркаваў, выйду са строю... Падышоў генерал і загадаў даць спірытусу. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шку́рніцтва, ‑а, н.
Разм. Дзеянні, паводзіны, учынкі шкурніка (у 2 знач.). Дарогу даць таму, Што чэсна і здарова, А з гніллю, шкурніцтвам Расправіцца сурова!.. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падтрыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -ы́маны; зак.
1. каго-што. Прытрымаўшы, не даць упасці.
П. пад руку.
2. перан., каго (што). Аказаць каму-н. дапамогу, садзейнічанне.
П. сябра ў цяжкую мінуту.
П. добрай парадай.
3. перан., каго-што. Выказаўшы згоду, адобрыўшы, выступіць у абарону каго-, чаго-н.
П. чыю-н. кандыдатуру.
4. што. Не даць спыніцца, парушыцца чаму-н.
П. агонь у пліце.
П. гутарку.
|| незак. падтры́мліваць, -аю, -аеш, -ае; наз. падтры́мліванне, -я, н.
|| наз. падтрыма́нне, -я, н. (да 4 знач.) і падтры́мка, -і, ДМ -мцы, ж. (да 1—3 знач.).
Падтрыманне артылерыйскім агнём.
Падтрымка прапановы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́бар, -у, м.
1. гл. выбраць.
2. Тое, з чаго можна выбраць.
Вялікі в. тавараў.
3. Аб тым, хто выбраны, што выбрана.
Адобрыць чый-н. выбар.
◊
Без выбару — без разбору, не выбіраючы.
Чытаць усё без выбару.
На выбар — выбраць паводле меркавання.
Даць на выбар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазба́віць, -а́ўлю, -а́віш, -а́віць; -а́ўлены; зак.
1. каго-чаго. Адняць што-н., пакінуць без чаго-н.
П. маёмасці.
П. волі.
2. ад каго-чаго і чаго. Вызваліць, даць магчымасць пазбегнуць чаго-н.
П. ад клопатаў.
|| незак. пазбаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. пазбаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.
1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца.
Лопнуў графін.
Лопнула струна.
2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.).
Лопнулі надзеі.
◊
Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.
Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.
|| незак. ло́паць, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)