альбо́м

(рус. альбом < фр. album, ад лац. album = белая табліца)

1) кніга або сшытак для малюнкаў, фотакартак, вершаў (напр. сямейны а.);

2) збор рэпрадукцый, фотакартак, чарцяжоў, выдадзеных у выглядзе кнігі, часта з тлумачальным тэкстам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

якра́з.

1. прысл. У гэты час, момант.

Тут я. у хату ўвайшоў бацька.

2. прысл. Дакладна, у самы раз.

Я. такая кніга.

Думаю, табе гэтыя туфлі я. па назе.

3. прысл. (у спалучэнні са словам «як»). Кропля ў кроплю, аднолькавы, надта падобны.

Сын — я. як бацька.

Шум я. як ад малатарні.

4. у знач. вык. Як па мерцы, як на каго-н. шыты.

Паліто мне я.

5. у знач. часц. Ужыв. для большай канкрэтызацыі, удакладнення каго-, чаго-н., для ўзмацнення якасці, падкрэслівання і абазначэння таго, што маецца на ўвазе.

Гэтага я. я і хацеў.

Міхась я. падыходзіць на такую работу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папуля́рны

1. (вядомы) populär, beknnt, belebt;

папуля́рная кні́га ein viel gefrgtes Buch;

папуля́рны пісьме́ннік ein viel gelsener Schrftsteller;

2. (даступны, зразумелы) populär, llgemein verständlich;

у папуля́рнай фо́рме in leicht fsslicher Form

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

stupid

[ˈstu:pəd]

1.

adj.

1) дурны́, бязглу́зды; тупы́

a stupid person — дурны́ чалаве́к

2) неціка́вы

a stupid book — неціка́вая кні́га

2.

n.

дурны́ -о́га m., дурна́я f.; ду́рань -ня m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

tutor1 [ˈtju:tə] n.

1. ха́тні наста́ўнік, рэпеты́тар;

hire a tutor наня́ць прыва́тнага наста́ўніка

2. кіраўні́к гру́пы студэ́нтаў (у англійскіх універсітэтах); мало́дшы выкла́дчык вышэ́йшай навуча́льнай устано́вы (у ЗША)

3. кні́га з інстру́кцыямі;

a violin tutor шко́ла ігры́ на скры́пцы (назва падручніка)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

кні́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

1. Тое, што і кніга (у 1, 2 знач.). Цікавая кніжка.

2. Дакумент у выглядзе сшытых разам некалькіх лісткоў з тэкстам і месцам для афіцыйных адзнак. Працоўная кніжка. Ашчадная кніжка.

3. Адзін з чатырох аддзелаў страўніка жвачных жывёл, слізістая абалонка якога ўтварае складкі, падобныя на лісты паўразгорнутай кнігі.

•••

Заліковая кніжка — кніжка студэнта, у якую запісваюць звесткі аб здачы экзаменаў, залікаў, праходжанні практыкі і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радасло́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да радаслоўя (у 1 знач); генеалагічны. Радаслоўная кніга. Радаслоўныя запісы.

2. у знач. наз. радасло́ўная, ‑ай, ж. Пералік пакаленняў аднаго роду, які ўстанаўлівае паходжанне і ступень роднасці. Цяпер, калі я вам расказаў у двух словах радаслоўную Мухтара аж да шостага калена, вы мусіце зразумець, кім ён павінен быў стаць. Васілёнак. Толькі аднойчы Ягор Захаравіч прыадчыніў акенца ў сваю радаслоўную: — Бацька мой бунтаўшчыком быў. Карамазаў.

•••

Радаслоўнае дрэва гл. дрэва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сі́нтаксіс, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Уласцівыя пэўнай мове спосабы спалучэння слоў у словазлучэнні і сказы, а таксама раздзел граматыкі, які вывучае сказ і спосабы спалучэння слоў у сказе. Асноўнымі раздзеламі граматыкі з’яўляюцца марфалогія і сінтаксіс. Граматыка. // Сукупнасць сінтаксічных з’яў, характэрных для твораў таго ці іншага пісьменніка. Намагаючыся арганічнага сплаву лірычнай, эмацыянальнай плыні з бытавой, апісальнай, Янка Брыль стварае ў рамане свой сінтаксіс. Юрэвіч.

2. ‑а. Кніга, падручнік, прысвечаныя вывучэнню дадзенага аддзела граматыкі.

[Грэч. syntaxis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АСТРАМІ́РАВА ЕВА́НГЕЛЛЕ,

самы старажытны датаваны помнік стараслав. кірылічнага пісьменства; кніга евангельскіх чытанняў па тыднях. Перапісана ў 1056—57 з балг. арыгінала дыяканам Грыгорыем для наўгародскага ваяводы і пасадніка Астраміра (адсюль назва). Напісана на пергаменце (30×35 см) у 2 слупкі на 294 аркушах. Аздоблена выявамі евангелістаў, ініцыяламі і застаўкамі, стылізаванымі пад інкрустацыю на эмалі і размаляванымі фарбамі і золатам. Зберагаецца ў Рас. нац. б-цы ў С.-Пецярбургу.

Публ.:

Остромирово Евангелие 1056—1057. Л., 1988.

т. 2, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІБС (Gibbs) Джэймс

(23.12.1682, г. Абердзін, Вялікабрытанія — 5.8.1754),

англійскі архітэктар і тэарэтык мастацтва. Вучыўся ў Галандыі, у 1700—09 — у Італіі ў К.Фантана. Супрацоўнічаў з К.Рэнам. Яго пабудовы ў стылі класіцызму вызначаюцца прастатой і адзінствам кампазіцыі, вытанчанасцю дэталей: цэрквы Сент-Мэры-ле-Стрэнд (1714—17) і Сент-Марцін-ін-зе-Філдс (1722—26) у Лондане; парадна-велічны будынак б-кі Рэдкліфа (1737—49) у Оксфардзе і інш. Аўтар працы «Кніга пра архітэктуру» (1728).

т. 5, с. 216

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)