Стаць рудым, рудзейшым. Паднялася рака, вада стала густая, парудзела і несла аднекуль з-пад Мсціжаў, дзе, відаць, ліў яшчэ большы дождж, бярвенне — недзе падмывала яго з берагоў.Пташнікаў.У той бок, пад Эйсманты, дзе пачынаўся канал, торф паспеў прасохнуць і парудзеў.Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беспрасве́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Без прасвету, вельмі цёмны. Беспрасветная ноч.// Бясконцы, густы (пра дождж, туман і пад.). Зноў дажджы, нудныя, халодныя, беспрасветныя.Сачанка.
2.перан. Сумны, цяжкі, безнадзейны. У гэтых думках чэрпаў ён падтрыманне сабе самому і простым людзям, што стогнуць у ярме беспрасветнага прыгнёту.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імжа́, ‑ы, ж.
Тое, што і імгла. Зарана насунуліся з захаду хмары, нізка аселі над зямлёй, і дождж пайшоў то дробнай, лянівай імжой, то буйнымі пырскамі.Хадкевіч.Густая імжа, як праз сіта, сыпалася і сыпалася зверху, нібы нехта высокі на злосць трос намоклай шапкай-вушанкай.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́на, ‑ы, ж.
Абл. Металічная труба для сцёку дажджавой ці снегавой вады з даху; вадасцёк. Толькі цяпер угледзеў, што рына на доме вісіць зусім крыва.Карпюк.Калі ж, нарэшце, раннім ранкам Гром грымне, дождж заплешча ў рынах, Ён [Я. Колас] выйдзе радасны на ганак З усмешкай мудрай селяніна!Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Матрасі́цьматрашы́ць, мытрашы́ць ’імжэць, сеяць, як праз сіта (пра дождж)’ (Бяльк., Растарг.; чачэр., Мат. Гом.). Укр.мотроши́ти ’церушыць (аб снезе)’, рус.мотроси́ть, мотро́сить ’марасіць’, бран.мотроши́ть ’тс’, наўг. ’церушыць дробнымі сняжынкамі’. Усходнеславянскае. Фасмер (2, 664) узводзіць да метать і роса. Якабсон (Slav. Word, 2, 614) лічыць гэта кантамінацыяй мороси́ть і мотать.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перашчу́к ’дождж з перапынкамі’ (нараўл., ЛА, 2), перашчупаць, перэшчукаць ’сціхаць, пераставаць’ (Нас., Растарг., Нар. Гом. — Сачанка), перашчу́кпуць, пірашчупнуць ’перастаць’ (брагін., З нар. сл.; чач., Жыв. НС), рус.бранск.перещупать, ne- реіцу́кнуть ’перастаць (аб дажджы)’. Да пера- (гл.) і шчупаць* цяўкнуць перастаць, пераставаць’ (гл.), якое ўзыходзіць да ліг. ščiuti ’сціхаць, пераставаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прасвятле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Стаць светлым, святлейшым. Пад раніцу дождж перасціх. Край неба над вёскай Камчаны прасвятлеў. Шыловіч /убезас.ужыв.За акном сціх дождж, прасвятлела.М. Ткачоў.
2.перан. Стаць ясным, спакойным, радасным. Твар чалавека раптам прасвятлеў, зрабіўся нават прыемны, і я заўважыў, як з нейкай асаблівай удзячнасцю паглядзеў чалавек на жанчыну.Чыгрынаў.Усцін Тарасавіч прасвятлеў з твару, нейкае незвычайнае пачуццё нібы будзіла, нібы падымала яго.Марціновіч.Ледзь кранула. Пагукала... Не адказвае, маўчыць... Да самой яе прыпала, Прасвятлела: будзе жыць!Броўка./убезас.ужыв.На душы прасвятлела.
3.перан. Стаць ясным, лагічным, нармальным (пра думкі, усведамленне і пад.). Думкі прасвятлелі./убезас.ужыв.У галаве адразу прасвятлела.Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
surely
[ˈʃʊrli]
adv.
1) бясспрэ́чна, пэ́ўна, упэ́ўнена
2) бада́й, хіба́
Surely it will not rain all week — Дождж бада́й ня бу́дзе йсьці́ цэ́лы ты́дзень
•
- slowly but surely
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
rainy
[ˈreɪni]
adj.
1) дажджлі́вы, мо́кры
rainy fall (weather) — дажджлі́вая во́сень
2) дажджавы́, які́ нясе́дождж
rainy cloud — дажджава́я хма́ра
•
- rainy day
- save for a rainy day
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
налі́ха, прысл.
Разм.
1. Для якой патрэбы, нашто. Наліха ён мне здаўся. Наліха мне гэта. □ У Язэпа .. балюча пачало ныць у жываце. Вось калі пачнецца расплата! Наліха было ісці за дзедам. Мог бы вырвацца.Асіпенка.
2.(успалучэннісасловам «як»). На няшчасце; назло. Як наліха пайшоў дождж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)