спары́ш 1, ‑а, м.
Два спараныя прадметы (пра плады, расліны і пад., якія зрасліся). Бараноўскі з жонкаю апынуўся пад хвойкаю-спарышом. Гурскі. Два каласы, што выраслі на адной сцябліне, называюць спарышамі. «Полымя». // Два гліняныя гаршчочкі, злучаныя агульнай ручкай, у якіх бралі яду на поле. Лыска нясе за матузок торбачку з хлебам, а Кірык — спарышы з гарачай стравай. Пальчэўскі. У адной руцэ спарышы — снеданне дзеду. У другой — пучок вярбы. Лынькоў.
спары́ш 2, ‑у, м.
Аднагадовая расліна сямейства драсёнавых, якая расце каля дарог, добра паядаецца жывёлай і птушкамі. За хатаю быў агарод, а перад хатаю да самага гасцінца (крокаў з трыццаць) буяў спарыш і трыпутнік. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гетэракарыён
(ад гетэра- + гр. karyon = арэх, ядро)
клетка, якая мае два або больш ядзер, што адрозніваюцца спадчыннымі (генетычнымі) уласцівасцямі (напр. у грыбоў).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
біфака́льны
(англ. bifocal, ад лац. bi = двух + focus = ачаг)
які мае два фокусы, дазваляе бачыць і далёкія, і блізкія прадметы (напр. б-ыя акуляры, б-ыя лінзы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гліня́ны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены з гліны. Гліняная ліса. □ Гліняныя свісцёлачкі Нясуць два ганчары. Куляшоў. // Пакрыты, высланы слоем гліны. Гліняны ток. Гліняная падлога.
•••
Калос на гліняных нагах гл. калос.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аштрафава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; зак., каго.
Накласці штраф на каго‑н. [Аб’ездчык] лаяўся і крычаў, што аштрафуе нас [сям’ю Шуканоў], бо нам выпісана два кубаметры, а нарыхтавалі мы ўдвая больш.. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́гук, ‑у, м.
Гучны вокліч, выкрык. Прамова [Пятрэнкі] раз-пораз перарывалася дружным смехам у зале, выгукамі адабрэння. Краўчанка. Сабраліся мужчыны і пад выгукі «раз, два — узялі!» штурхалі машыну. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́сцебаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Разм. Набіць дубцом, пугай і пад. Высцебаць бізуном. // перан. Прабраць, раскрытыкаваць. Раён пачаў адставаць, разы са два Шамоту высцебалі ў газеце. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дашчэ́нту, прысл.
Начыста, датла, ушчэнт; зусім, поўнасцю. Станцыя, як і паўстанак пад Лашычамі, была дашчэнту разбурана. Хадкевіч. Сотнікаў выпусціў дзесятак снарадаў і разнёс дашчэнту яшчэ два танкі. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзя́цельнік, ‑у, м.
Тое, што і дзяцеліна. Скуратовіч, бывала, калі пацягне два разы касой у сябе за гумном, то на цэлую ноч накосіць дзяцельніку ўсёй сваёй жывёле. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
катастрафі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца катастрофай, вядзе да катастрофы; трагічны. Катастрафічнае становішча. Катастрафічныя памеры. □ — Справы катастрафічныя, Рома, — сказаў .. [Гарышны] хлапцу. — Вада падае. Падае на два сантыметры ў дзень. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)