зара́зны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да заразы. Заразныя бактэрыі. // Выкліканы заразай; інфекцыйны. Заразная хвароба.
2. Здольны заразіць іншых. Заразны хворы. / у знач. наз. зара́зны, ‑ага, м.; зара́зная, ‑ай, ж. Ізалятар для заразных.
3. Разм. Прызначаны для заразных хворых. Заразная бальніца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліша́й, ‑я, м.
1. Назва некаторых хвароб скуры. Стрыгучы лішай. □ Твар .. [старога] зноў цямнее. На пераноссі і пад вачыма — зморшчкі, глыбокія і ў лішаях і кропельках поту. Бажко.
2. Тое, што і лішайнік.
•••
Лускаваты лішай — хранічная незаразная хвароба скуры, з высыпкай, укрытай белымі лусачкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самарда́к, ‑а, м.
Разм.
1. Груб. Удар па твары. Даць самардака.
2. Хвароба ў роце, пры якой баляць сківіцы. Самардак у роце — есці нельга.
3. Пануры, упарты, маўклівы чалавек. Глядзіць спадылба, як той самардак.
4. Упартасць, маўклівасць. Трэба самардака выгнаць з яго.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ску́рчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
1. Звесці курчам. Хвароба скурчыла старога. / у безас. ужыв. Пры гэтых словах палкоўніка скурчыла неяк. Галавач.
2. Сагнуць, падагнуць. Між густых кустоў у мох Грышка змораны прылёг, Скурчыў ногі абручом І заснуў салодкім сном. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагрэсі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паступова ўзмацняцца, павялічвацца.
Хвароба прагрэсіруе.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рухацца наперад па шляху прагрэсу.
Навука прагрэсіруе.
3. у чым і без дап. Паляпшаць сваё майстэрства ў якой-н. галіне, свае веды і пад., удасканальвацца.
Юны спартсмен прагрэсіруе.
|| наз. прагрэсі́раванне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бро́нзавы в разн. знач. бро́нзовый;
б. бюст — бро́нзовый бюст;
б. зага́р — бро́нзовый зага́р;
○ б. век — археол. бро́нзовый век;
~вая хваро́ба — мед. бро́нзовая боле́знь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
*Маклі́цы, моклы́ці (мн.) ’хвароба авец’ (Клім.). Параўн. бел. макрэц, укр. мокрець, рус. мокрец, польск. mokrzyca. Да мокнуць (гл.). Утворана ад дзеепрыметніка моклы (< moklъjь < moknǫti).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́гак ’хвароба злакавых раслін, сажа’ (ПСл). З рог 1 у выніку пераносу значэння паводле падабенства. Параўн. рог ’спарыння, чорныя рожкі альбо матачныя рожкі’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аспергілёз
(ад аспергіл)
хранічная інфекцыйная хвароба жывёл і чалавека, якая выклікаецца аспергілам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бле́к-рот блек-ро́т
(англ. black rot = чорная гніль)
грыбковая хвароба вінаграду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)