сяльча́нін, ‑а; мн. ‑чане, ‑чан; м.
1. Разм. Сельскі жыхар, селянін. З лесу насустрач сяльчанам выязджае цэлы абоз цыганоў з палатнянымі будамі на калёсах. Навуменка.
2. Аднасяльчанін. Словы [маладога мужчыны] мелі вялікі ўплыў на сваіх сяльчан. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уваскрэ́слы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Паводле рэлігійных вераванняў — які ўваскрэс, вярнуўся да жыцця.
2. Які зноў узнік, ажыў; праявіўся з ранейшай сілай. Лёліны словы будзілі ўспаміны, і ўваскрэслае мінулае станавілася перада мною, як жывое. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амафо́рмы
(ад гр. homos = аднолькавы + форма)
лінгв. словы, якія належаць да розных часцін мовы і супадаюць толькі ў пэўных марфалагічных формах (напр. вусны ’губы’ і вусны ’які вымаўляецца’).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэ́бус
(лац. rebus = пры дапамозе рэчаў, прадметаў)
1) загадка, дзе словы або фразы, якія трэба разгадаць, перадаюцца ў выглядзе камбінацый малюнкаў, літар;
2) перан. нешта загадкавае, незразумелае, мудрагелістае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Гандзю́ліць ’балагурыць’ (Нас.), гандзю́рыць ’гаварыць абы-што’ (Жд. 2). Няясныя словы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Льві́ны, ільві́ны і іншыя словы з гэтым коранем — да леў (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бры́дкасць, ‑і. ж.
Уласцівасць брыдкага. З-за пуні прагучаў прарэзлівы свіст, а за ім паляцелі ліпкія сваёй брыдкасцю абразлівыя словы... Галавач. // Нізкі, подлы, ганебны ўчынак. Другі, каб у дастатку жыць. Гатовы брыдкасць хоць каму зрабіць. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запало́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Выклікаць страх, боязь, зрабіць палахлівым, нясмелым. Пан вырашыў смерцю запалохаць гордую сялянку. Шкраба. Адэля ўхапілася за бацькавы словы і паспрабавала запалохаць Казюка: — Як я ведаю, дык цябе шукаюць. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згуртава́насць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан згуртаванага. — Таварышы, — казаў .. [Букрэй], — цяпер вы самі бачыце, што ваша сіла — згуртаванасць, строгі парадак, дысцыпліна. Колас. Лемяшэвіч паціснуў плячамі: яго і радавала такая згуртаванасць калектыву, і бянтэжылі словы пахвалы яму. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сувені́р, ‑а, м.
Памятны падарунак; рэч, якая звязана з якімі‑н. успамінамі. Шануючы звычай добры, Дзякуючы шчыра, Накладаюць госці ў торбы Розных сувеніраў. Гілевіч. Мы абменьваліся сувенірамі, ціснулі адзін аднаму рукі, гаварылі кароткія, таварыскія словы. Мележ.
[Фр. souvenir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)