маўле́нчы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да маўлення. Маўленчыя сітуацыі. □ У многіх казках словы ў сказе пастаўлены так, што зрушыўшы іх парадак, разбурым жывую тканіну, .. натуральную маўленчую плынь, а тым самым вобразны лад, гармонію казачнага складу. Саламевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напе́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць напеўнага; пявучасць, меладычнасць. Напеўнасць музыкі. □ Вершы вабяць рыфмамі, напеўнасцю. Бядуля. Цяжка сказаць, што больш падабалася ў гэтай песні партызанам: ці яе шырокая і магутная напеўнасць, ці энергічныя, поўныя гневу і закліку словы. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паво́льны, ‑ая, ‑ае.
Няспешны; марудны. Павольныя рухі. Павольная хада. □ Людзі стаялі цесна; усе сталыя, спрацаваныя твары; павольныя словы, цвёрдыя позіркі. Чорны. Была.. [Маша] невысокая, павольная і, відаць, дужая. Мележ. // Спакойны; размераны. Марыля глядзіць на павольныя марскія хвалі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыгаво́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Вострыя, забаўныя словы, словазлучэнні, якія ўжываюцца для ажыўлення гаворкі, якога‑н. дзеяння; прымаўка. Некалькі жанчын і дзяўчат, са смехам і прыгаворкамі памагаючы адна адной, узлазілі на прычэп. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хмуры́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і хмара. Як хмурыны ў дзень асенні, Думкі-словы гоніць памяць: — Ой, трыпутнічак, Трыпутнік!.. Зелле-зеллейка жывое... Трус. Хмурына, поўнячыся сілай, Уперад рушыла тады, Дзесь угары перакуліла Збанкі, паўнюткія вады. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лагагры́ф
(ад гр. logos = слова + griphos = загадка)
род шарады, для разгадвання якой трэба адшукаць загаданае слова і ўтварыць ад яго новыя словы шляхам перастаноўкі або выкідвання асобных складоў ці літар.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
comfort1 [ˈkʌmfət] n.
1. камфо́рт, уту́льнасць;
live in comfort жыць у камфо́рце
2. pl. comforts выго́ды;
home comforts бытавы́я выго́ды
3. суцяшэ́нне, падтры́мка;
words of comfort сло́вы суцяшэ́ння
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
worthy [ˈwɜ:ði] adj.
1. ва́рты, дасто́йны;
He’s worthy of praise. Ён заслугоўвае пахвалы.
2. паважа́ны, го́дны
3. адпаве́дны, нале́жны;
words worthy of the occasion сло́вы якра́з для гэ́тага вы́падку
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
служе́бный
1. службо́вы;
2. (вспомогательный) службо́вы; дапамо́жны;
э́та гипо́теза име́ет то́лько служе́бное значе́ние гэ́та гіпо́тэза ма́е то́лькі службо́вае значэ́нне;
3. грам. службо́вы;
служе́бные слова́ службо́выя сло́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вут-вут-вут ’падзыўныя словы для качак’ (КСТ); ’падзыўныя словы для гусей’ (карэліц., Шатал.). Ад ву́тва (памянш. ву́тоўка) або ву́тка ’качка’, перанос падзыўных слоў на гусей — з’ява другасная, параўн. вуль-вуль-вуль (гл.), магчыма, у выніку дээтымалагізацыі пасля выцяснення спрадвечнай назвы на частцы беларускай тэрыторыі паланізмам ка́чка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)