Награваць вадкасць так, каб яна кіпела; даводзіць да кіпення. Кіпяціць ваду./ Пра пасудзіну, у якой награваюць вадкасць да кіпення. Кіпяціць чайнік. Кіпяціць самавар.// Трымаць, варыць у кіпячай вадкасці. Кіпяціць бялізну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расплю́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Плюхаючы, разліць. [Ладуцька:] — [Аляксей Гусак] такі высокі, тоўсты... І ходзіць роўненька — поўную шклянку вады пастаў яму на галаву, не расплюхае.Паслядовіч.Буланы нават не запыніўся перад мастком, адно расплюхаў капытамі рудую ваду.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перагара́ць (перэгора́ць) ’знікаць (пра малако каровы)’ (усх.-палес., Жыв. сл.). Узнікла ў выніку семантычнага пераносу паводле падабенства ’згараць’ > ’знікаць’. Параўн. выгара́ць ’высыхаць (пра ваду)’ (ТС) і літ.garė́ti ’выпарвацца’, што дае падставы для ’гібрыднага” ўтварэння (Цыхун, Междунар. конф. балтистов, 238). Да пера- і гарэць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плату́шнік ’лодка, выдзеўбаная з дрэва’ (Жд. 3) — у слоўніку, відаць, памылкова пату́шнік. Да платаць?. параўн. польск.płatać ’рабіць жолаб, выдзёўбваць’ (Банькоўскі, 2, 620), з якога і plahva > плотва (гл.). Для таго, каб зрабіць выдзеўбаную частку лодкі разложыстай, руды лілі гарачую ваду і ставілі распоркі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
забіва́цьI
1. töten vt, úmbringen*vt, ermórden vt;
2. (папа даць – пра ваду, пыл, снег) gelángen vi (s), hinéinkommen*vi (s)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
АКСІЎРО́З,
інвазійная хвароба коней, аслоў, мулаў, зебраў, якая выклікае парушэнне дзейнасці стрававальнага тракту, пашкоджанне скуры каля кораня хваста (зачос хваста). Узбуджальнік — вастрыца конская, што паразітуе пераважна ў абадочнай кішцы тоўстага кішэчніка. Яйцы развіваюцца ў вонкавым асяроддзі. Заражэнне адбываецца праз кармы, ваду, пры аблізванні навакольных прадметаў, забруджаных яйцамі вастрыц. Хварэюць часцей маладыя і старыя коні ў стойлавы перыяд.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІДРАФІЛІ́Я
(ад гідра... + ...філія),
1) прыстасаванасць вышэйшых раслін да пераносу пылку вадой і апыленні кветак на паверхні вады або ў вадзе (гідрагамія). Уласціва відам узморніку, наяды, рагалісніку і інш. На Беларусі з гідрафільных раслін пашыраны рагаліснік апушчаны, наяда гнуткая, валіснерыя спіральная і інш. 2) У фізіялогіі — здольнасць тканак арганізма звязваць і ўтрымліваць ваду, перашкаджаючы яе выдаленню.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
mącić
незак. каламуціць, муціць, туманіць;
mącić wodę — каламуціць ваду;
mącić w głowie — дурыць галаву каму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
акано́м, ‑а, м.
Гіст. Службовец у панскім маёнтку, які кіраваў гаспадаркай. Вінцук ужо сам быў з вусамі і кіраваў маёнткам, праз аканомаў, зразумела.Гурскі.[Сцёпка:] — Як загарэўся панскі свінушнік, дык аканом загадаў і на жарабцы ваду вазіць.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)