Verbum

*Тапта́йла, топта́йло ’той, хто ходзіць без мэты, без пэўных заняткаў’ (ТС). Ад тапта́ць ₁ (гл.); паводле Сцяцко (Афікс. наз., 94), фармант ‑айла (‑айло) мог быць вынікам перараскладання асновы цяп. ч. на карысць суф. ‑л‑а (‑л‑о).

Ігрушшо́ ’сухое грушавае галлё’ (ушац., Нар. лексіка, 7). Утварэнне ад ігруша (гл.) з суф. ‑j‑o (са значэннем сукупнасці), які ў выніку асіміляцыі дае падаўжэнне ‑ш‑, як колля, сучча, елле і г. д. Сцяцко, Афікс. наз., 204.

Жаўты́р, жаўту́шка ’амялушка, Bombycilla garrulus’ (Мат. Гом.). Паводле малапрадуктыўнай мадэлі назваў носьбітаў адзнак, з суфіксам ‑ыр (Сцяцко., Афікс. наз., 127) ці па прадуктыўнай мадэлі назваў носьбітаў адзнак, у тым ліку птушак на ‑ушк‑а (Сцяц., Афікс. наз., 125).

Жылі́на ’трама, жэрдка’ (палес., Нар. сл., 223). Рус. гом. жилинка (націск?) ’тонкі прут’. Магчыма, утворана ад наз. жыла суфіксам ‑ін‑а са знач. адзінкавасці (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 208–209). Жыла ў гэтым выпадку ў знач. ’галіны, жэрдкі’.

Лалэ́й (абразл.) ’чалавек з вельмі тоўстымі губамі’ (лаг., Жд. 2). Утворана ад ⁺лалы (параўн. рус. пск., наўг. лалы ’ніжняя сківіца’, цвяр. лылы́ ’сківіца’) і суф. ‑эй, як і лупсей, губрэй ’губаты’ (Сцяцко, Афікс. наз., 151). Гл. таксама халалэ́й.

Ляжа́нец ’абложная зямля’ (Прышч. дыс.). Рус. арханг., наўг. ле́жанец, лежане́ц ’ворная зямля, якая дае добры плён збожжа’, лежанцы ’ворная зямля нізкай якасці’. Бел.-паўн.-рус. ізалекса. Да ляжа́ць (гл.) > ляжа́ны. Аф суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 39–40).

Ля́паўка ’драўляны званок, які вешалі карове на шыю’ (іўеў., Сл. ПЗБ), ’бразготка’ (в.-дзв., Шатал.), ля́паўка ’балбатун’, ’пляткарка’ (Растарг.; гом., Нікан.; шчуч., воран., Сцяшк. Сл.). Да ля́паць ’гаварыць бязглуздзіцу’ (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 113–114).

Пачына́ць — дзеяслоў незакончанага трывання ад пача́ць (гл.). Прасл. počinati < počęti < čęti, čьnǫ (Трубачоў, Эт. сл., 4, 109). Сюды ж пачына́льнік ’кіраўнік валачобнікаў; зачыншчык, запявала’ (Нас., Грыг.), ’заснавальнік’ (ТСБМ, Гарэц., Яруш.). Аб суфіксе ‑льнік гл. Сцяцко, Афікс. наз., 52.

◎ Пецярня́ (піцірня) ’рука, пяць пальцаў’ (Бяльк., Варл.). Ад пяцёра (зборны лічэбнік) < пяць (гл.) і суф. ‑ня (Сцяцко, Афікс. наз., 215–216). Параўн. рус. пятерница ’тс’, пятерня ’пяць (коней), лапа, рука’. Аналагічна пецерня ’50 снапоў’ (ТС) = ’пяць дзесяткаў (снапоў)’.

Праскурня́ ’жанчына, якая пячэ прасвіры’ (Нас., Мал.), просвірня ’тс’ (Маш.). Рус. проску́рня, просві́рня ’тс’, укр. проску́рня ’месца, дзе пякуць прасвіры’, проскурни́ца ’жанчына, якая пячэ прасвіры’. Ад праскура, просвіра з суф. ‑ня. Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 118.