гры́зціся, -зу́ся, -зе́шся, -зе́цца; -зёмся, -зяце́ся, -зу́цца; гры́зся, -злася; -зі́ся; незак.

1. Кусаць адзін аднаго зубамі (пра жывёл).

Сабакі грызуцца.

2. перан. Сварыцца, лаяцца адзін з адным (разм.).

Яны грызуцца паміж сабой.

|| зак. пагры́зціся, -зу́ся, -зе́шся, -зе́цца; -зёмся, -зяце́ся, -зу́цца; -зі́ся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

а́рка, -і, ДМ а́рцы, мн. -і, а́рак, ж.

1. Дугападобнае перакрыцце праёма ў сцяне (акна, дзвярэй) або пралёта паміж дзвюма апорамі і пад.

2. Збудаванне ў выглядзе вялікіх варот такой формы як элемент дэкору.

Трыумфальная а.

|| прым. а́рачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абхва́т, -у, М -хва́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Даўжыня па акружнасці, роўная адлегласці паміж распасцёртымі рукамі, якімі ахопліваецца што-н. круглае.

Дуб у два абхваты.

2. Таўшчыня чаго-н., якая вымяраецца па акружнасці.

Ствол баабаба дасягае 45 м у абхваце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пя́дзя, -і, мн. -і, -яў, ж.

Старая мера даўжыні, роўная адлегласці паміж расшыранымі вялікім і ўказальным пальцамі.

Лоб на сем пядзяў (разм.) — вельмі разумны.

Ні пядзі (звычайна пра зямлю: не аддаць, не ўступіць і пад.) — ніколькі, нават самай малой часткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

рознагало́ссе, -я, н. і рознагало́сіца, -ы, ж.

1. Бязладныя галасы, гукі.

Птушынае рознагалоссептушыная рознагалосіца).

2. Адсутнасць згоды ў поглядах, думках.

Р. па асноўных пытаннях.

Рознагалоссірознагалосіца) паміж мужам і жонкай.

3. Супярэчлівасць, няўзгодненасць.

Р. ў паказаннях сведак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

стро́йны, -ая, -ае.

1. Прыгожа і прапарцыянальна складзены, з прыгожай фігурай.

С. юнак.

С. стан.

2. Правільна і роўна размешчаны.

Стройныя рады прысад.

3. 3 правільнымі суадносінамі паміж часткамі; паслядоўны.

Стройнае гучанне аргана.

С. хор галасоў.

|| наз. стро́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

тка́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Група аднародных, звязаных паміж сабой клетак, якія выконваюць адну і тую ж функцыю ў арганізме.

Тлушчавая т.

Мышачная т.

2. Тое, што і тканіна (у 2 знач.).

|| прым. тка́нкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

турні́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Спаборніцтва рыцараў у Заходняй Еўропе ў сярэднія вякі.

2. Спартыўныя спаборніцтвы, асабістыя ці камандныя, у якіх усе ўдзельнікі сустракаюцца паміж сабой адзін або два разы.

Баскетбольны т.

Міжнародны шахматны т.

|| прым. турні́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

свабодалюбі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які любіць свабоду, незалежнасць, які імкнецца да свабоды, незалежнасці. Свабодалюбівыя народы. // Прасякнуты любоўю да свабоды, незалежнасці, які выражае імкненне да іх. Свабодалюбівыя погляды. Свабодалюбівыя вершы. □ Нічога, нічога, што тысячы лі Пралеглі паміж франтавой паласой, Паміж рубяжамі карэйскай зямлі І песняй свабодалюбівай маёй! Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Праме́жак ’прастора паміж чым-небудзь’, ’час, які аддзяляе адно дзеянне, з’яву ад другога’ (ТСБМ), ’мяжа’ (Сл. ПЗБ). Рус. дыял. проме́жек ’прамежак’, укр. проме́жка ’прамежак’, проме́жок ’палявая дарога па мяжы паміж палёў’. Дэрыват ад прамеж з суф. ‑ак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)