◎ Пасна́дней ’больш выгодней, ямчэй’ (Нас.). Да ⁺снадны. Параўн. рус.снадить ’прыстасоўвацца’, ’складаць, падганяць (дошкі)’, ст.-польск.snadny ’зручны, ёмкі’, польск.snadnie ’лёгка, без намаганняў’, чэш., славац.snadny ’лёгкі’, мар.nes‑ nadny ’бурклівы’, якія са слова snadъ: н.-луж.snaź, в.-луж., польск.snadź ’мажліва, відаць’, чэш.snad, славац.snaď ’тс’. Брукнер (504) і Фасмер (3, 696) уключаюць сюды і снасць ’начынне працы’. Пэўнай этымалогіі няма. Калі зыходзіць з асноўнага snadъ, можна дапусціць вельмі стаєре скарачэнне з прыслоўя snadobь (як рус.надо з надобьУ^Ьраун. ст.-слав. оудобь ’лёгка’, ц.-слав.без‑добь ’у неадпаведны час’. Тады sna‑d‑ азначала б ’палёгка’ (Махэк₂, 563).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ільга́, льга ’можна, магчыма’ (ТСБМ, Мал., Гарэц.), льга ’магчымасць, ільгота’ (Нас.). Рус.дыял.льга ’лёгкасць, аблягчэнне; ільгота’, ’магчыма’, пск.ильзя́ ’магчыма’, чэш.lze ’можна’, славац.уст.ľza, ľzā ’можна, магчыма’, ст.-слав.льза ’магчымасць’, льзѣ ’можна’, ст.-рус.льзѣ, льзя ’магчыма’, льга ’карысць’; параўн. яшчэ ўкр.пільга ’льгота’, польск.ulga ’аблягчэнне; ільгота’. Вельмі шырока ўжываецца з адмоўем: бел.не́льга, рус.нельзя́ і г. д. Утворана ад кораня lьg‑ (параўн. лёгкі, ільгота) з пратэзай і‑. Першапачатковае значэнне прасл.*lьga, відаць, ’лёгкасць, магчымасць’. Гл. Бернекер, 1, 753; Брукнер, 304; Махэк₂, 346; Фасмер, 2, 543; Слаўскі, 4, 85–87 (з літ-рай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пад’ём, ‑у, м.
1.Дзеяннепаводледзеясл. падняць (у 1–5 і 7 знач.) і падняцца (у 1 знач.).
2. Участак дарогі, які ідзе ўверх. На пад’ёме Высокай гары я дагнаў чалавека з фурманкай.Брыль.З пад’ёму цягнік імчаў хутка.Федасеенка.
3. Выпуклая верхняя частка ступні ад пальцаў да шчыкалаткі. Высокі пад’ём. Нізкі пад’ём. □ Ніна была ў кароценькім жакеце з чорным, пад коцік, каўняром, у хустцы. На нагах туфлі з раменьчыкам на пад’ёме.Арабей.// Частка абутку, якая аблягае гэтае месца нагі. Боты не блішчалі, а ў пад’ёме былі разрэзаны, каб можна было іх абуваць, калі мокрыя.Карпюк.
4. Сігнал да ўставання або да паходу. Прайграць пад’ём. □ — Пад’ём! Загасіць касцёр, — крыкнулі мы на хаду, схапілі свае рэчы і падаліся ў лес.Няхай.О, як жа звязана трывала Усё ў жыцці адным вузлом: Не зналі б мы цаны прывалам, Калі б не гралі нам пад’ём.Непачаловіч.
5. Тое, што і пад’ёмнік. Руднічны пад’ём.
6. У граматыцы — ступень набліжэння языка да паднябення. Гукі сярэдняга пад’ёму.
•••
Лёгкі на пад’ёмгл.лёгкі.
Цяжкі на пад’ёмгл. цяжкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
powietrzny
powietrzn|y
1. паветраны;
obszar ~y — паветраная прастора;
poduszka ~a — паветраная падушка;
siły ~e вайск. паветраныя сілы;
2.уст.лёгкі; павеўны;
trąba ~a — смерч, віхор
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
rap
I[ræp]
n.
1) лёгкі стук
I heard a rap on the door — Я пачу́ў лёгкі стук у дзьве́ры
2) Sl. абвінава́чаньне n., віна́, ка́ра f.
I will take the rap for this — Я вазьму́ на сябе́ віну́ за гэ́та
a bum rap — несправядлі́вае абвінава́чаньне
II[ræp]1.
v.i., Sl.
1) гу́тарыць, балбата́ць
2) быць у зго́дзе, у до́брых дачыне́ньнях
3) сьпява́ць рэп
2.
n.Sl.
1) гу́тарка (сябро́ўская) f
2) рытмі́чная гаво́рка; рэчытаты́ў -ву, рэп -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дасту́пны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, да якога можна прайсці, падысці. Глухое, даступнае толькі заядлыя рыбакам,.. [возера] сягоння стала зборышчам людзей.Арочка.// Адкрыты для зроку. Даступны для назірання.
2. Магчымы, пасільны для ўсіх, многіх. Даступныя цэны.
3.Лёгкі для разумення, даходлівы. Перадаць думку ў даступнай форме. □ Купала па-майстэрску перадае старажытны тэкст у форме, лёгка даступнай нашаму мастацкаму ўспрыманню.Палітыка.
4. Які лёгка выклікае прыхільнасць да сябе; просты, абыходлівы. Невысокі, кучаравы, у панто[ф]лях і чорнай рабочай кашулі, .. [К. Чорны] быў увесь нейкі хатні, даступны.Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
серабры́цца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; незак.
1. Рабіцца серабрыстым, набываць серабрысты колер, бляск. Дзьмуў лёгкі ветрык, рабацела рака, а калі выглядала сонца з-за хмар, вада серабрылася.Гурскі.// Выдзяляцца сваім серабрыстым колерам, бляскам, віднецца (пра што‑н. серабрыстае). На аддаленых вяршынях серабрацца воблакі.Бядуля.Усё дно ракі серабрыцца на сонцы, зіхаціць, усланае маляўкай...Краўчанка.// Сівець; зіхацець сівізной. На скронях ужо серабрыліся валасінкі і паглыбіліся зморшчкі ля вачэй, якія, як і раней, захавалі свой сталёвы колер і сваю напорыстасць.Пестрак.
2.Зал.да серабрыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасту́пны
1. (да якога можна прайсці) zúgänglich; erréichbar;
2. (магчымы, пасільны для многіх) erschwínglich;
3. (лёгкі для разумення) geméinverständlich, leicht verständlich;
4. (просты, абыходлівы) éinfach, zúgänglich;
5. (для кантролю) kontrollíerbar; überprǘfbar; überwáchbar;
дасту́пныя цэ́ны erschwíngliche Préise;
быць дасту́пным zúgänglich sein;
у лёгка дасту́пнай фо́рме in leicht verständlicher Form
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пе́нка1, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
1.Ласк.да пена (у 1 знач.); невялікая пена. Пахне поле пірагамі, Цёплым з пенкай малаком.Парахневіч.
2. Плеўка, якая ўтвараецца на некаторых вадкасцях пры іх астыванні. // Пеністы слой сіропу, які з’яўляецца ў час варкі варэння. Калі ўсе паснедалі, мама ўзялася варыць на кухні малінавае варэнне, а мы стаялі збоку і па чарзе з’ядалі са сподка пенку, якую мама здымала драўлянай лыжкай.Пальчэўскі.
пе́нка2, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Лёгкі порысты вогнетрывалы матэрыял.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)