заглы́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., што.
Размясціць на пэўнай глыбіні. Заглыбіць кабель у зямлю на два метры. // Разм. Апусціць глыбей, чым трэба. Надта заглыбіць плуг.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галагене́з, ‑у, м.
Тэорыя эвалюцыі, паводле якой кожны від у межах свайго арэала падзяляецца на два віды, адзін з якіх развіваецца паскорана, а другі замаруджана.
[Ад грэч. hólos — увесь і génesis — паходжанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыя́метр, ‑а, м.
Адрэзак прамой, які злучае два пункты акружнасці і праходзіць праз яе цэнтр. Дыяметр круга. // Папярочнік любога круглага цела, плошчы, прасторы. Дыяметр шара.
[Ад грэч. diámetros — папярочнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
псі́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Сказаць, крыкнуць псік. Калі кошка хлябнула разы два — паказала ружовы язык, я потым не сцярпеў — псікнуў на яе. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
така́рнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Займацца такарнай справай; быць токарам. Падбадзёраны першай удачай, Андрэй нават дазволіў сабе дні два не такарнічаць, вывучаючы станок. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трохліне́йка, ‑і, ДМ ‑лейцы; Р мн. ‑неек; ж.
Разм. Трохлінейная вінтоўка. Бяры, мілы, трохлінейку, два падсумкі, патранташ, Цэлься ворагу ў сэрца, не прамаж. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчапа́, ‑ы, ж., зб.
Разм. Тое, што і дранка. Над частаколам уздымаліся толькі два-тры вянцы сцен ды трох’ярусны дах з грубай замшэлай шчапы. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бло́га ’аблога, поле, якое не засяваецца год, два і болей’ (Яшкін). Дэкампазіцыяй марфалагічных элементаў з абло́га (гл.). Слова аблога (*ob(ъ)‑loga, прэфікс і аснова log‑: leg‑ ’ляжаць’) трансфармавалася ў выніку этымалагічнай непразрыстасці і змены марфалагічных меж (абло́га → а‑бло́га > бло́га).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дво́жды ’двойчы’ (Нас.). Параўн. рус. дыял. дво́жды, дво́жди, дво́жжи (агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 187). Дыялектная форма да прасл. *d(ъ)va šьdi ’двойчы’ (< d(ъ)va ’два’ і šьd‑, апошняе да дзеяслова *jьti, *xoditi), якая ўзнікла, відавочна, аналогіяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
równać się
równa|ć się
незак. раўняцца;
dwa plus dwa równać się cztery — два плюс два раўняецца чатыры;
nie mogę się z nim ~ć — я не магу з ім раўняцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)