дро́бны, -ая, -ае.
1. Невялікі па велічыні, памеры, вартасці.
Дробная жывёла.
Д. почырк.
Дробныя грошы.
2. Які складаецца з невялікіх па велічыні аднародных часцінак.
Д. дождж.
Д. пясок.
3. Невялікі, маламоцны і малазначны ў эканамічных і грамадскіх адносінах.
Дробная гаспадарка.
Д. вытворца.
4. Неістотны, які не мае вялікага значэння.
Дробныя факты.
5. перан. Мізэрны, нікчэмны, нізкі.
Дробныя інтарэсы.
Дробная душа.
|| наз. дро́бнасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заве́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.
1. каго (што) у чым. Запэўніць у верагоднасці чаго-н., паручыцца за што-н. «Усё будзе зроблена як мае быць», — заверыў старшыня.
2. што. Засведчыць, змацаваўшы подпісам, пячаткай.
З. подпіс.
З. дакумент.
|| незак. завяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. завярэ́нне, -я, н. (да 1 знач.), завяра́нне, -я, н. (да 2 знач.) і заве́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́хад, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. гл. выйсці.
2. З’яўленне на сцэне дзеючай асобы.
3. Месца, праз якое выходзяць.
Нара мае два выхады.
Запасны в.
4. перан. Спосаб выйсця з якога-н. становішча.
5. Колькасць вырабленага прадукту (спец.).
В. круп першым гатункам.
|| прым. выхадны́, -а́я, -о́е (да 2, 3 і 5 знач.).
Выхадная роля (нязначная, другарадная роля ў тэатральным прадстаўленні). В. прадукт.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ама́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. чаго і з інф. Ахвотнік да чаго-н., чалавек, які мае схільнасць да чаго-н., захапляецца чым-н.
А. музыкі.
А. выступаць.
2. Той, хто займаецца чым-н. не як прафесіянал; любіцель.
Садавод-а.
Рыбалоў-а.
|| ж. ама́тарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (да 1 знач.).
|| прым. ама́тарскі, -ая, -ае (да 2 знач.).
А. спектакль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
блі́зкі, -ая, -ае; бліжэ́йшы; найбліжэ́йшы.
1. Які знаходзіцца, адбываецца на невялікай адлегласці.
Б. лес.
Жыць блізка (прысл.).
2. Які аддзяляецца невялікім прамежкам часу.
Блізкае будучае.
3. Які мае кроўныя сувязі; родны.
Б. сваяк.
Страціць блізкіх (наз.).
4. Звязаны пачуццямі сімпатыі, дружбы, любові.
Блізкія адносіны.
5. Падобны.
Блізкія па змесце творы.
6. Добра вядомы, дарагі.
Здаецца блізкім той куток, дзе нарадзіўся і вырас.
|| наз. блі́зкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закры́ты, -ая, -ае.
1. Які мае дах, сценкі.
З. вазок.
2. Не для ўсіх даступны.
Закрытае пасяджэнне (пасяджэнне пры зачыненых дзвярах, не публічнае). З. конкурс (з пэўнай колькасцю ўдзельнікаў).
3. Скрыты, унутраны (спец.).
Працякаць у закрытай форме (пра хваробу). З. пералом.
○
Закрытае галасаванне — тайнае галасаванне.
Закрытае мора — мора, усе берагі якога належаць адной дзяржаве.
Закрытая навучальная ўстанова — навучальная ўстанова, у якой навучэнцы жывуць на поўным утрыманні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ілжэ... і (пасля галосных) лжэ...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які ўтрымлівае хлусню, няпраўду; памылковы, няправільны, напр.: ілжэнавука, ілжэмастацтва, ілжэтэорыя;
2) уяўны, які наўмысна выдаецца за сапраўднае, напр.: ілжэатака, ілжэвучоны, ілжэпрарок, ілжэтрывога;
3) які лжэ, хавае ісціну, напр.: ілжэсведка, ілжэсведчанне;
4) у саставе складаных назваў: які мае адносіны да відаў, часткова падобных да іншых, асноўных відаў, напр.: ілжэакацыя, ілжэгарлачык, ілжэлістоўніца, ілжэскарпіён, ілжэязмін.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сярэдне... (а таксама сярэдня...).
Першая састаўная частка складаных слоў, са знач.:
1) сярэдні (у 2 знач.), напр.: сярэднеарыфметычны, сярэднестатыстычны;
2) які знаходзіцца ў сярэдзіне, сярэдні (у 1 знач.), напр.: сярэднебеларускі, сярэднепралётны, сярэднетаежны;
3) сярэдні (у 3 знач.), напр.: сярэднепаспяваючы, сярэднеўкормлены, сярэднеўспрыімлівы;
4) які з’яўляецца сярэднім у жыцці, гісторыі, развіцці чаго-н., напр.: сярэдневяковы, сярэднепалеалітычны, сярэднечацвярцічны;
5) які мае адносіны да сярэдняй адукацыі, напр.: сярэднемедыцынскі, сярэднетэхнічны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фо́кус¹, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Пункт перасячэння адбітых або праломленых прамянёў, якія падаюць на аптычную сістэму паралельным пучком.
2. Пункт, у якім прадмет, што фатаграфуецца або разглядаецца пры дапамозе аптычнага прыбора, мае найлепшую рэзкасць, выразнасць.
Навесці лінзы на ф.
3. Ачаг запаленчага працэсу ў арганізме (спец.).
Ф. у лёгкіх.
4. перан. Цэнтр якіх-н. з’яў, уласцівасцей, падзей.
|| прым. фака́льны, -ая, -ае і фо́кусны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
БАРЫ́САЎСКІ ДЗЯРЖА́ЎНЫ АБ’ЯДНА́НЫ МУЗЕ́Й.
Засн. ў 1946 у г. Барысаў, адкрыты ў 1950, да 1988 краязнаўчы музей. Мае 6 экспазіц. залаў (пл. экспазіцыі 170 м²), больш як 31 тыс. экспанатаў (1995). Матэрыялы знаёмяць з гісторыяй узнікнення і развіцця Барысава (археал. знаходкі, дакументы часоў ВКЛ, зброя перыяду вайны 1812, этнагр. экспанаты, нумізматычная калекцыя і інш.), падзеямі рэв. руху, грамадз. вайны, рэпрэсіямі ў 1930-я г., партыз. рухам і дзейнасцю Барысаўскага патрыятычнага падполля ў Вял. Айч. вайну, аднаўленнем і развіццём гаспадаркі горада і раёна. Экспануюцца матэрыялы пра знакамітых землякоў: удзельнікаў рэв. руху, дзярж. дзеячаў, Герояў Сав. Саюза, вучоных, дзеячаў мастацтва і л-ры (А.Трусава, Я.А.Адамовіча, М.І.Марозава, Г.П.Гурыновіча, У.В.Кавалёнка, А.А.Анікейчыка, М.Клімковіча, І.Харыка і інш.), творы скульптараў і мастакоў. Мае навукова-даведачную б-ку; філіялы: Іканскі музей народнай славы, Дом-музей А.Ф.Купрыянавай у Жодзіне.
т. 2, с. 331
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)