Балко́н. Рус. балко́н, укр. балко́н. Запазычанне з ням. Balkon або франц. balcon (а гэта з італ. balcone < лангаб., ст.-в.-ням. balko ’бэлька’). Фасмер, 1, 116; Шанскі, 1, Б, 24–25.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бязь ’гатунак тканіны’. Рус. бязь, укр. бязь. Запазычанне з тур.-араб. bäzz, азерб. bäz. Міклашыч, Türk. El., 1, 263, Nachtr., 1, 14; Міклашыч, 415; Фасмер, 1, 261; Шанскі, 1, Б, 248.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Біліндрасы ’балбатня, жарты’, біліндра́сіць ’вярзці лухту’ (Нас.). Параўн. рус. дыял. балендря́сы, балиндрясы ’жарты’ і да т. п. Няясныя словы. Звязваюць з баля́сы, але гэта не вельмі надзейна. Гл. Фасмер, 1, 115.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валу́н ’вялікі камень’ (БРС), валуны ’асобныя кавалкі скал’ (Інстр. I). Рус. валун, укр. валун, чэш. valoun (з рус.; Махэк₂, 676), славац. valún. Да валіць (Фасмер, 1, 270; Шанскі, 1, В, 13).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Візаві́ ’адзін насупраць аднаго’; ’той, хто знаходзіцца насупраць’ (БРС). Запазычана з рус. визави ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 76) < франц. vis‑à‑vis ’тварам да твару’ (Фасмер, 1, 313; Шанскі, 1, В, 94).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґвінт ’вінт’ (Сл. паўн.-зах.). Укр. гвинт ’тс’, рус. винт. Запазычанне з польск. gwint ’тс’ < ням. Gewinde. Гл. Слаўскі, 1, 385; Фасмер, 1, 317. Параўн. ст.-бел. кгвинтъ ’тс’ (Булыка, Запазыч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Група ’група’ (БРС). Рус. гру́ппа, укр. гру́па. Запазычанне з ням. мовы. Параўн. ням. Gruppe < франц. groupe (< іт.). Гл. Фасмер, 1, 464; Шанскі, 1, Г, 185 (апошні падрабязна характарызуе развіццё семантыкі слова).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Джаз ’джаз’ (БРС), джазба́нд ’тс’. Рус. джаз, джазба́нд, укр. джаз. Запазычанне з англ. jazz, jazzband ’тс’ (ад імя музыканта Jaz < Charles). Фасмер, 1, 510; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 100–101.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дзіра́, дзі́рка. Да прасл. *dira, утворанага ад ітэратыўнага дзеяслова ‑dirati (да *dьrati, гл. драць). Агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 30–31; гл. яшчэ Бернекер, 1, 201; Фасмер, 1, 515.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Клёцкі ’галушкі, клёцкі’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Др.-Падб., Гарэц., Сцяшк., Шн., Бяльк., Нар. сл.). Рус. клёцка. Запазычанне праз польск. klosek, kloski з с.-в.-ням. klôz ’тс’ (Фасмер, 2, 249).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)