Аспіра́нт. З рус. аспирант (Крукоўскі, Уплыў, 78) у савецкі час; рускае слова ў другой палавіне XIX ст. з франц. aspirant непасрэдна (Шанскі, 1, А, 160) ці праз нямецкую (што лепш паясняе канчатковае ‑т), дзе з французскай у XVIII ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Афіцыя́нт (БРС). Запазычана з рус. официант у другой палавіне XIX ст. (гл. Крукоўскі, Уплыў, 79; Гіст. лекс., 243); у рус. мове з франц. officiant (суфіксальнае ўтварэнне ад officier служыць, прыслужваць’ < лац. officiare ад officium ’служба, пасада’), параўн. КЭСРЯ, 320.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лаке́й ’лёкай’, лаке́йскі (ТСБМ), лаке́йські ’лёкаўскі’ (Бяльк.). Запазычана з рус. лакей (Крукоўскі, Уплыў, 74), якое праз гал. lakei ці ням. Lakai з франц. laquais ’тс’ (Фасмер, 2, 452). Сюды ж лакейнічаць, пераноснае лакей ’стаячы лучнік’ (Сл. паўн.-зах.), лакейства.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марганцоўка ’крышталі або раствор марганцавакіслага калію’ (ТСБМ). З рус. разм. марганц́овка ’тс’, якое да ма́рганец < ням. Manganerz < італ. manganese ’тс’ — скажонае лац. Magnes ’магнесійскі, з горада Magnēsia’ (Праабражэнскі, 1, 510; Фасмер, 2, 572; Голуб-Ліер, 301; Крукоўскі, Уплыў, 89).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мі́нус ’знак аднімання ад лічбы’, ’недахоп, адмоўны бок’ (ТСБМ), ст.-бел. минусъ ’мінус’ (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. minus, якое з лац. minus ’менш’ (Булыка, Лекс. запазыч., 154). Магчыма і другое запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 77).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пазіты́ўны ’які заснаваны на фактах, на вопыце; дадатны’ (ТСБМ). З рус. позити́вный ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78). Не выключана запазычанне і з польск. pozytywny. У рус. і польск. мовах праз зах.-еўрап. мовы з лац. positīvus (параўн. Фасмер, 3, 303).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пама́да ’пахучая касметычная мазь’ (ТСБМ). З рус. пома́да ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 79), якое праз ням. Pomade < франц. pommade < pommata < лац. pōmum ’яблык’, таму што для вырабу памады першапачаткова ўжываліся яблыкі (Фасмер, 3, 322; там жа і літ-ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыдаро́жыцца ’прытаміцца, стаміцца ў дарозе, за дарогу; здарожыцца’ (ТСБМ). Магчыма, эліпсіс фраземы прыбіцца ў дарозе > прыдаро́жыцца з пераходам назоўнікавага кораня ў дзеяслоўны пад уплывам зыходнай формы прыбі́цца; гл. прыбі́ць. Нельга выключыць уплыў дзеясл. здаро́жыцца з аналагічнай семантыкай. Гл. дарога.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сна́йпер ‘меткі стралок, майстар меткай стральбы’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. сна́йпер ‘тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 82); у апошнім з англ. sniper < snipe ‘страляць з укрыцця, паляваць на бакасаў’, што звязана з snipe ‘бакас’ (Чарных, 2, 182; ЕСУМ, 5, 332).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вага́
(польск. waga, ад ст.-в.-ням. wâga)
1) цяжар якога-н. цела, які вызначаецца ўзважваннем;
удзельная в. — адносіны вагі цела пры тэмпературы 0 °С да вагі роўнага аб’ёму вады пры тэмпературы 4 °С;
2) важкасць якога-н. прадмета;
3) сістэма мер для вызначэння цяжару;
4) прылада для ўзважвання;
5) перан. значэнне, сіла, уплыў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)