Язна Вялікае (воз.) 11/529

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Ясна (воз.) 11/566—567

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

БАРАВЫ́Я АЗЁРЫ,

група бяссцёкавых салёных азёраў у Алтайскім краі Расіі, на Пд Кулундзінскай раўніны. 94 вадаёмы. Самае вял. воз. Малінавае (пл. 114 км²). На асобных азёрах здабыча солі.

т. 2, с. 287

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЯРВЕ́НКА,

рака ў Беларусі, у Гродзенскім р-не, левы прыток Пыранкі (бас. Нёмана). Даўж. 25 км. Пл. вадазбору 110 км². Пачынаецца з воз. Доўгае. На ўсім працягу каналізаваная.

т. 3, с. 407

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

упра́віць сов.

1. впра́вить;

у. вы́віхнутую руку́ — впра́вить вы́вихнутую ру́ку;

2. перен., разг. загуби́ть;

у. каня́ — загуби́ть коня́;

3. разг. (дать крепко застрять, завязнуть) завязи́ть; всади́ть, вогна́ть;

так ~віў воз у гразь, што ледзь вы́цягнулі — так завязи́л воз в грязи́, что наси́лу вы́тащили;

у. сяке́ру ў бервяно́ — всади́ть (вогна́ть) топо́р в бревно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

успе́рці сов., разг.

1. (погрузить что-л. тяжёлое) взвали́ть;

у. мех на воз — взвали́ть мешо́к на воз;

2. (надеть что-л. тесное, неподходящее) напя́лить;

бо́ты це́сныя, ледзь успёр на но́гі — сапоги́ те́сные, е́ле напя́лил на́ ноги;

3. опере́ть, облокоти́ть;

4. встащи́ть, втащи́ть;

у. чамада́н на пя́ты паве́рх — встащи́ть (втащи́ть) чемода́н на пя́тый эта́ж

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упрэ́гчы éinspannen vt, vórspannen vt, ánspannen vt, ánschirren vt;

упрэ́гчы ко́ней у воз die Pférde vor den Wágen spánnen;

◊

упрэ́гчы каго-н. у рабо́ту разм. j-m viel Árbeit áufbürden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

АРЛЕ́ЙКА,

возера ў Беларусі, у Гарадоцкім р-не Віцебскай вобл., у бас. р. Лужасянка. За 24 км на У ад г. Гарадок. Пл. 0,41 км², даўж. 1,01 км, найб. шыр. 0,75 км, найб. глыб. 2,9 м. Пл. вадазбору каля 24 км². Даўж. берагавой лініі 4 км. Берагі пясчаныя, зараслі хмызняком. Дно выслана сапрапелем, уздоўж берагоў пяском. Схілы катлавіны выш. 2—4 м, разараныя. Упадае ручай з воз. Плаў, сцёк у воз. Вымна. Гнездаванне рэдкай птушкі — гогаля звычайнага.

т. 1, с. 482

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАЛХА́Ш-АЛАКО́ЛЬСКАЯ КАТЛАВІ́НА, Балхаш-Алакульская катлавіна,

плоская замкнёная ўпадзіна на У Казахстана. Даўж. больш за 700 км, выш. 342 (узровень воз. Балхаш) — 600 м над узр. м. Утварылася ў выніку прагіну, які запоўнены рачнымі пясчанымі адкладамі. Уключае на З воз. Балхаш, на У азёры Сасыкколь і Алаколь, на Пд пясчаныя масівы Таўкум, Муюнкум і інш. Ападкаў 135—200 мм за год. Пануюць пустынныя і паўпустынныя ландшафты. Перавеяныя пяскі ўтвараюць грады (выш. да 30 м), паўзарослыя саксаулам, джузгунам, палыном, салянкамі.

т. 2, с. 264

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЗЕРАЦКО́ЎСКІ Мікалай Якаўлевіч

(1750, с. Азерацкае Загорскага р-на Маскоўскай вобл. — 12.3.1827),

рускі натураліст і падарожнік. Акад. Пецярбургскай АН (1782). У 1768—72 удзельнічаў у акад. экспедыцыі па вывучэнні прадукц. сіл. Расіі. У 1773 працаваў на Беларусі, сабраў матэрыял пра стан гаспадаркі, побыт насельніцтва, прыроду, склаў гербарыі раслін Віцебскай губ. (400 відаў) і заал. калекцыі. Падарожнічаў па Анежскім і Ладажскім азёрах, воз. Ільмень, вярхоўях Волгі, воз. Селігер. Аўтар каля 100 навук. прац па геаграфіі, этнаграфіі, гісторыі і археалогіі.

т. 1, с. 155

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)