вучы́ць, вучу́, ву́чыш, ву́чыць; ву́чаны; незак.

1. каго чаму і з інф. Перадаваць каму-н. якія-н. веды, навыкі, звычкі.

В. англійскай мове.

В. сына плаваць.

В. гаспадарыць.

2. перан., каго чаму і з інф. Настаўляць чаму-н., пабуджаць да чаго-н.

В. паважаць старэйшых.

В. дзяцей толькі добраму.

3. з дадан. Абгрунтоўваць, развіваць якую-н. тэорыю, думку, погляд.

Тэорыя вучыць, што свядомасць чалавека ёсць прадукт яго грамадскага жыцця.

4. што. Займаючыся, засвойваць, запамінаць.

В. урок.

В. верш.

В. ролю.

5. каго. Караць, біць (разм.).

Мала вас вучылі дубцом!

|| зак. вы́вучыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны і навучы́ць, -вучу́, -ву́чыш, -ву́чыць; -ву́чаны; наз. вы́вучка, -і, ДМ -чцы, ж. (паводле 1 знач.) і навуча́нне, -я, н. (паводле 1 знач.).

Аддаць на вывучку.

Усеагульнае абавязковае навучанне.

|| наз. вучэ́нне, -я, н. (да 1, 4 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Няўко́м (невкомъ) ’быццам, хіба ж’ (Нас.), ’нездарма; няўжо’ (Касп.), ’знячэўку, знянацку’ (Мат. Маг.), ня‑ў‑ком жа ’аднак жа не, чаму ж не’ (Гарэц.), рус. смал. невком ’аднак’. Паралельнае да няўчом (гл.) займеннікавае ўтварэнне ад хто (гл.); праблему складае высвятленне шляхоў семантычнага развіцця.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адпля́скаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Перастаць пляскаць.

адпляска́ць, ‑пляшчу, ‑плешчаш, ‑плешча; зак., што.

Плешчучы, надаць чаму‑н. адпаведную форму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асноватво́рны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн. Які дае аснову (у 3 знач.) чаму‑н.; асноўны, галоўны. Асноватворныя працы класікаў марксізма-ленінізма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размаха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Разгайдаць, расхістаць што‑н.; махаючы, прыдаць сілу, хуткасць руху чаму‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старале́ссе, ‑я, н.

Месца, зарослае старым лесам. [Хлопец:] — Слухайце [дзядзька], а чаму гэта толькі тут кавалак старалесся, а далей маладняк? Жук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

супадпара́дкаваць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., каго-што.

Кніжн. Адначасова, на роўных правах падпарадкаваць многіх каму‑, чаму‑н. агульнаму, аднаму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утылізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Знайсці (знаходзіць) прымяненне чаму‑н., ужыць (ужываць) з карысцю. Утылізаваць адходы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

франдзёрства, ‑а, н.

Незадаволенасць кім‑, чым‑н., якая выяўляецца ў імкненні супярэчыць каму‑, чаму‑н., крытыкаваць каго‑, што‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чаго́-не́будзь ​1, прысл.

З якой‑н. мэтай; чаму-небудзь.

чаго́-не́будзь ​2,

гл. што-небудзь (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)