удо́й, -ю, мн. -і, -яў, м.
1. Колькасць малака, надоенага за адзін раз або за які-н. перыяд часу.
Сутачны ў.
Павысіць удоі.
2. Тое, што і даенне.
Малако вячэрняга ўдою.
|| прым. удо́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упа́свіць, -сў, -се́ш, -се́; -сём, -сяце́, -сўць; -свіў, -віла; -сі́; зак., каго (што).
1. Змагчы пасвіць.
Гэты малы адзін не ўпасе кароў.
2. перан. Упільнаваць, дагледзець (разм.).
У. куранят.
3. Адкарміць на падножным корме (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ра́зік ’малады парастак, атожылак’ (ТС). Ад рэзаць, параўн. раз ’адзін’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мані́зм
(фр. monisme, ад гр. monos = адзін, адзіны)
філасофскае вучэнне, якое лічыць асновай быцця адзін пачатак — матэрыю або дух (параўн. дуалізм, плюралізм 1).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Новікаў М. А. (адзін з арг. партыз. руху) 7/531—532; 8/133, 486; 9/60; 12/172
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
odyniec
м. стары дзік або зубр, які ходзіць адзін; адзінец
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
swindle1 [ˈswɪndl] n. падма́н, махля́рства, ашука́нства;
That newspaper story is a complete swindle. Той артыкул у газеце – адзін падман.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ніго́д ’ніколі, ні адзін год’ (Жд. 2). Са спалучэння ні год (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вадзі́ць, ваджу́, во́дзіш, во́дзіць; незак.
1. Тое, што і весці ў 1, 2 і 4 знач. (але абазначае дзеянне, што адбываецца не ў адзін час, не за адзін прыём або не ў адным напрамку).
В. дзяцей гуляць.
В. войскі ў бой.
В. смыкам па струнах.
В. машыну.
2. што з кім. Падтрымліваць (знаёмства, дружбу).
3. пераважна безас., каго-што. Хістаць у бакі, заносіць пры хадзьбе, яздзе.
Машыну пачало в. па слізкай дарозе.
4. Кіраваць гульнямі, танцамі.
|| наз. ваджэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разміну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
1. Ідучы адзін другому насустрач, не сустрэцца; разысціся. Каб не размінуцца з Янкам, Лабановіч рашыў зайсці на яго ранейшую кватэру. Колас. А Жэня магла б і размінуцца з калонай, не заўважыць чалавека ў цывільным. Кулакоўскі.
2. Разысціся пры сустрэчы, не дакрануўшыся адзін да другога; не зачапіўшы адзін другога. — Пане Сурвіла, — сказаў вусаты шляхціц, — падайцеся крыху набок, і мы пройдзем паўз вас, размінёмся. Чорны. Сцежачка вузкая, як толькі дваім размінуцца, бо ідзе яна праз саўгасныя пасевы. Кулакоўскі. // Прайсці міма, не прыпыняючыся адзін каля другога. Глянулі [падпольшчыца і Клумаў] адзін на аднаго, ён пазнаў яе, не гледзячы на «маскарад», кіўнулі адзін аднаму — і размінуліся. Ус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)