Цыкланічная дзейнасць (узнікненне цыклонаў і антыцыклонаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ізаба́ра, ‑ы, ж.
1. Лінія на карце, якая злучае месцы з аднолькавым атмасферным ціскам у пэўны час. Студзеньскія ізабары.
2. Лінія, якая графічна паказвае залежнасць паміж фізічнымі велічынямі пры пастаянным ціску.
[Ад грэч. isos — роўны, аднолькавы і baros — цяжар, ціск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узры́ў, -ы́ву, мн. -ы́вы, -ы́ваў, м.
1. Імгненны распад рэчыва, які суправаджаецца ўтварэннем моцна нагрэтых, з высокім ціскам газаў, а таксама гук, які ўзнікае пры такім разбурэнні; выбух.
У. газаў.
У. бомбы.
2. Разбурэнне чаго-н., зробленае пры дапамозе такога распаду рэчываў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
buckle
[ˈbʌkəl]1.
n.
1) спра́жка f.
2) вы́пукліна f.
2.
v.t.
1) зашпіля́ць спра́жкай
2) выпу́чваць, змо́ршчваць (пад ці́скам)
3.
v.i.
1) выгіна́цца, згіна́цца (пра ко́ла); выпу́чвацца (пад ці́скам)
2) Figur. схапля́цца, счапля́цца (з супраці́ўнікам)
•
- buckle down to
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
спрасава́цца, ‑суецца; зак.
Шчыльна злучыцца, сціснуцца ў выніку прасавання. // Зляжацца, ушчыльніцца пад цяжарам, ціскам. Сціснутая страшэнным цяжарам зямных пластоў, соль, і калійная і спажыўная, — спрасавалася, сплавілася ў суцэльны, без адзінай трэшчынкі, важкі і цвёрды камень.Чаркасаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
артэзія́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца ў глыбокіх ваданосных слаях пад натуральным ціскам; глыбінны. Артэзіянскія воды.//перан. Вельмі глыбокі, глыбінны. Высокая культура творчасці.. заключаецца ў.. выдатным уменні пранікаць у артэзіянскія глыбіні чалавечых сэрцаў.Адамовіч.
•••
Артэзіянскі калодзежгл. калодзеж.
[Ад назвы фр. правінцыі Артуа (лац. Artesium).]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фанта́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Струмень вадкасці, газу і пад., які з сілай выкідваецца ўверх пад высокім ціскам.
Ф. нафты.
Газавы ф.
Кроў б’е фантанам з раны.
2. Маса чаго-н., што высока ўзлятае ўверх, з сілай вырываецца адкуль-н.
Вогненны ф. у небе.
Радасць б’е фантанам (перан.).
3. Збудаванне для падачы вады пад напорам.
Ф. у скверы.
|| прым.фанта́нны, -ая, -ае.
Фантанная нафта.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГІДРАЭКСТРУ́ЗІЯ
(ад гідра... + экструзія),
спосаб апрацоўкі металаў ціскам, пры якім змешчаная ў замкнуты кантэйнер загатоўка выціскаецца праз канал матрыцы вадкасцю пад ціскам (0,5—3 ГПа). Выконваецца на ўстаноўках са знешняй крыніцай ціску вадкасці і прамога дзеяння, у якіх ціск вадкасці ў кантэйнеры ствараецца перамяшчэннем прэс-штэмпеля. Рабочыя вадкасці — вада, масла, расплаўленыя шкло, солі, легкаплаўкія металы. Выкарыстоўваецца для атрымання металург. паўфабрыкатаў (дрот, пруткі і профілі з цяжкадэфармуемых і тугаплаўкіх металаў) або загатовак для металарэзнага інструменту (свердлаў, метчыкаў, раскрутак і інш.).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
умя́ціна, ‑ы, ж.
Паглыбленне, утворанае ўдарам, ціскам. На абшыўцы катла [паравоза] і цяпер яшчэ можна было заўважыць сляды ўмяцін ад былых варожых абстрэлаў.Васілёнак.У пакоі нікога не было, пусты быў і ложак, толькі ўмяціна на белай капе сведчыла, што на ім нядаўна нехта ляжаў.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)