ба́цюхна, ‑ы, м.
1. Разм. Ужываецца звычайна пры звароце з пашанай да каго‑н.
2. Ласкава-фамільярны зварот да каго‑н. Ленін горача запярэчыў Пятроўскаму: — Вы забываецеся, бацюхна, што мы ўжо Савецкая дзяржава. Мяжэвіч.
•••
Бацюхны (мае)! (у знач. выкл.) — выражае здзіўленне, спалох. [Салдат:] — Сынок! Мой сынок! Як жа так?.. Няўжо не пазнаеш? А вырас — бацюхны!.. Сапраўдны мужчына. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засупярэ́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Разм. Пачаць супярэчыць. // Не пагадзіўшыся з кім‑, чым‑н., выказаць пярэчанне. — Шторм пачынаецца, сынок, — засупярэчыла маці, — нельга цяпер. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зо́латка, ‑а, н.
Ласкавы зварот да каго‑н.; дарагі, любы. [Каленік] нічога не памятаў з .. варажбы, акрамя ласкавых слоў. «Саколік мой ясны, сынок, золатка маё...» Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́бін ба́бушкин, ба́бий, ба́бин;
б. уну́к — ба́бушкин внук;
◊ ~на ле́та — ба́бье ле́то;
~ны ка́зкі — ба́бушкины ска́зки;
б. ду́рань — пренебр. ма́менькин сыно́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гарбу́зік, ‑а, м.
1. Памянш. да гарбуз (у 2 знач.); невялікі гарбуз. Адзін сынок Юзік і той — як гарбузік. З нар.
2. Гарбузовае семечка. Лушчыць гарбузікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
газо́вачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш. да газоўка; маленькая газоўка. Калі цьмяны агеньчык газовачкі пачаў прыкметна асядаць, маці сказала: — Кладзіся ўжо, сынок. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падгадава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.
Разм. Падрасці, вырасці нямнога. Міне вясенька і другая, І падгадуецца сынок. Колас. Дзеці недзе пабеглі, яны падлеткі ўжо, падгадаваліся, бавяцца самі сабе. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памы́цца, ‑мыюся, ‑мыешся, ‑маецца; зак.
Памыць сябе, вымыцца. Трэба было даць людзям памыцца ў лазнях, адпачыць пасля гарачай пары сенакосу. Асіпенка. — Бяжы, сынок, на кухню, памыйся хаця. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
астало́п, ‑а, м.
Разм. лаянк. Дурань, ёлупень; бесталковы. Іванок зняважліва трасе галавою. — Я буду пытацца ў гэтага валасатага асталопа! — Пабойся бога, сынок! Што ты гаворыш! Ён жа [бацюшка] служка, божы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашчаслі́віць, ‑віць; безас. зак., каму і без дап.
Пра спрыяльны збег акалічнасцей для каго‑н. — Табе, сынок, пашчаслівіла, — сказаў мне бацька, — будзеш у сапраўднага настаўніка вучыцца, а не ў самавучак. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)