здо́льны, -ая, -ае; -лен, -льна.
1. Які мае здольнасці да чаго-н., таленавіты.
З. інжынер.
З. да матэматыкі.
2. Які можа што-н. зрабіць; які валодае пэўным уменнем.
З. да ўсякай работы.
Гэты чалавек на ўсё з. (ні перад чым не спыніцца).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Прысто́іць, прысто́йваць ’ідучы, спыніцца, стаць на кароткі час’ (Гарэц., Бяльк., Жд.; чавус., Нар. сл.; ТСБМ), прыста́іваць ’спыняцца на кароткі час’; ’стаяць над тымі, хто працуе’; ’настойваць’ (Нас., Юрч.), прысто́яць ’прыпыніцца, пастаяць кароткі час’ (ТС), прыстояць ’затрымацца на хаду, прыпыніцца, пачакаць’ (Растарг.), ст.-бел. пристояти ’быць разам’: с молодци моими пристои (Альтбаўэр). Рус. смал. пристоя́ть ’спыніцца, зрабіць перадышку падчас хады’, укр. присто́яти ’пастаяць, чакаючы’. Да стая́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Асто́ркнуць, осто́ркнуты ’спыніцца, пасяліцца, знайсці дах’ (Клімч.). Няясна. Магчыма, да таркаць ’штурхаць, дакранацца’, але семантычна незразумела. Можа да польск. usterknąć ’спатыкнуцца, спаткаць нейкія цяжкасці’?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́спун ’свавольнік, гарэза’ (ТС). Літаратурная форма был& б *нёспын (дыялектны пераход ы > у тыпу пул ’пыл’ і п&д.), ад спыніцца датрымацца, супакоіцца’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зімо́вішча, ‑а, н.
Месца або памяшканне, дзе зімуюць, жывуць або спыняюцца зімою; зімоўе, зімоўка (у 2 знач.). Спыніцца ў зімовішчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паме́рці, -мру́, -мрэ́ш, -мрэ́; -мро́м, -мраце́, -мру́ць; памёр, -ме́рла; -мры́; зак.
1. Перастаць жыць.
Маці даўно памерла.
П. ад ран.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Знікнуць, спыніцца (кніжн.).
Справа нашых бацькоў не памрэ.
|| незак. паміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. паміра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
halt1 [hɔ:lt] n. перапы́нак, прыпы́нак; спыне́нне;
come to a halt спыні́цца;
call a halt mil. абвясці́ць прыва́л
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
абсе́сціся, ‑сядуся, ‑сядзешся, ‑сядзіцца; зак.
Разм. Пасяліцца, спыніцца жыць на якім‑н. месцы; прыжыцца. Сяляне абселіся па гэты бок хвойніку. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
укапа́ны і уко́паны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад укапаць.
•••
Як (нібы, быццам) укапаны (укопаны) — зусім нерухома (стаць, спыніцца і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
обо́рваться
1. абарва́цца, мног. паабрыва́цца;
2. (оторваться) адарва́цца, мног. паадрыва́цца;
3. (прекратиться) абарва́цца; (остановиться) спыні́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)