Пі́льчык (пыльных) ’пільшчык’ (пін., ЛА, 3). Да піліцьі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́кер ’мазоль’ (пін., Шатал.), нукер ’пухір’ (пін., Нар. лекс.), нукір ’тс’: нукір выскочыв (стол., Сл. Брэс.). Да пук ’выпукласць, виступаючая частка’; аднак падабенства семантыкі да пухір (гл.) прымушае звязаць з пу́хнуць з заменай х на к (балтыйскі ўплыў?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́ха, мн. л. пры́хы ’губа ў каня, каровы’ (баран., лях., пін., Сл. ПЗБ), ’храпа ў каня’ (пін., Шатал.; Сл. Брэс.), ’пыса; непакрытая шэрсцю частка пысы ў каровы, каня’ (Нар. сл., Сл. Брэс.; ЛА, 1), пры́шка ’мордачка’ (Сіг.). Да прыса (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Не́ўнік, нэвникъ ’малы гаршчок’ (пін., Мат. сев.-малорус., 2, 17). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыро́духа ’прыгожая жанчына’ (пін., Жыв. сл.). Да род, прырадзі́ць, гл. радзі́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пі́гель (пігэль) ’дзіцячая гульня’ (пін., Жыв. НС). Відаць, да пікер (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Няна́джана, ненаджэно ’нечакана, неспадзявана’ (ТС), ныниджано ’тс’ (драг. Клім.), ненажано ’знянацку’ (пін., Жыв. сл.), нэнажэно ’незнарок, неспадзеўкі, нечакана’ (пін., Нар. лекс.), ненажено ’нечакана’ (ле^ьч., Нар. лекс.), сюды ж ненаджэны ’нечаканы, неспадзяваны’ (ТС), нынаджаный ’тс’ (Клім.). Да наджа ’надзея, спадзяванне, нажа ’тс’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Тале́віць, тэле́выты ’кеміць, разумець’ (пін., ЖНС), тэлэ́выты/тэлэ́мыты ’тс’ (Арх. Вяр.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыко́нец (прыко́нэц) ’сплеценая з конскага воласу вяровачка, якая прывязваецца да арапніка (пры ўмелым размаху гучна ляскае)’ (пін., Нар. лекс.), прыконе́чнік ’тонкі раменны кончык пугі’ (ТС); сюды ж фалькл. прыку́ньчик: прыкуньчика прыточу (Доўн.-Зап., Пін.). Лексікалізацыя словазлучэння пры канцы́. Параўн. аналагічнае укр. приконе́чник ’канец (пугі, бізуна)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пля́нтра ’падваліна’ (пін., Нар. сл.). Няясна. Магчыма, у аснове ляжыць лац. planta ’падэшва’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)