1. Начальнік войск крэпасці або ўмацаванага раёна. Камендант крэпасці.
2. Вайсковы начальнік, які наглядае за дысцыплінай, парадкам і правільным нясеннем службы ў гарнізоне. Камендант горада. Камендант гарнізона.
3. На шляхах зносін — асоба, якая наглядае за парадкам перамяшчэння войск, ваеннаслужачых і вайсковых грузаў. Ваенны камендант.
4. Асоба, адказная за ахову і гаспадарку якога‑н. грамадскага будынка. Камендант інтэрната. Камендант вучэбнага корпуса.
[Фр. commandant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капельды́нер
(ням. Kapelldiener)
работнік у тэатры, які правярае ўваходныя білеты і сочыць за парадкам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
вы́барачны, ‑ая, ‑ае.
Не кожны, некаторы; не суцэльны, частковы. Выбарачны кантроль. □ Людзі не чакалі, пакуль роўна даспее.. жыта, а пачыналі жніво выбарачным парадкам, галоўным чынам на ўзгорках.Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
віндыка́цыя
(лац. vindicatio = абарона, ахова)
юр. патрабаванне ўласніка вярнуць яму маёмасць судовым парадкам з чужога незаконнага валодання.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
thus
[ðʌs]
adv.
такі́м пара́дкам; так, гэ́так
He spoke thus — Ён гэ́так каза́ў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пяхо́та, ‑ы, ДМ ‑хоце, ж.
Род войска, якое дзейнічае пешым парадкам. Служыць у пяхоце. Марская пяхота. □ Калі артылерысты перанеслі агонь углыбіню, у бой пайшлі топкі і пяхота.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экзеку́тар, ‑а, м.
1. Чыноўнік, які загадваў гаспадарчымі справамі і наглядам за знешнім парадкам у якой‑н. дзяржаўнай установе царскай Расіі.
2.Уст. Той, хто ўчыняў экзекуцыю або кіраваў ёю.
[Ад лац. exsecutor — выканаўца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Патру́ль ’невялікі ўзброены атрад або судна, самалёт для нагляду за парадкам і бяспекай’ (ТСБМ), ’вартавы’ (брасл., Сл. ПЗБ). З устарэлага польск.patrul або з рус.патру́ль ’тс’, якія праз ням.Patrul прыйшлі з франц.patrouill ’дазор’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віндыка́цыя
(лац. vindicatio = абарона, ахова)
патрабаванне ўласніка вярнуць яму маёмасць судовым парадкам з чужога незаконнага валодання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Там-ся́м, там і сям ’дзе-нідзе, зрэдку’ (ТСБМ), там‑сям ’у іншых мясцінах’ (Варл., Арх. Вяр.), там і сям ’у розных месцах’ (Вруб.). Спалучэнне там і сям (гл.), параўн. сям‑там ’дзе-нідзе’ з адваротным парадкам элементаў.