Віндзыцыраваць ’забіраць’ (КТС, Р. Няхай). Запазычана з ням.vindizieren. Да віндыка́цыя (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
vivat!
['vi:vat]
intняха́й жыве́!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
wiwat, ~u
м. віват; брава; няхай жыве;
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
по-ва́шемунареч. па-ва́шаму;
будь по-ва́шемуняха́й бу́дзе па-ва́шаму.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
не́мач, -ы, ж. (разм.).
1. Недамаганне, слабасць, хвароба.
Забывацца на сваю н.
2. Гора, няшчасце.
◊
Каб на яго (яе, іх, цябе, вас) немач; няхай яго (яе, іх, цябе, вас) немач (разм., груб.) — праклён са знач. «чорт яго (яе, іх, цябе, вас) бяры».
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Нятры́м (нетримъ) ’не руш’: Не тримъ мойго; ’хай, няхай’: Не тримъ говбриць (Нас.). Паводле Насовіча (там жа), ад трымаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пане́хтуваць ’зганьбіць’ (Сл. ПЗБ). Укр.поне́хтувати ’пагрэбаваць; папсаваць, зрабіць шкоду’. Ад nechati (гл: няхай) з т укладным у выніку экспрэсіўнага характару слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
forbid[fəˈbɪd]v.(forbade, forbidden) забараня́ць, не дазваля́ць
♦
God/Heaven forbid (that…) Барані́ бо́жа, не дай бог, няха́й бог кры́е
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Іно́ся ’не так, іначай’ (Касп.), ’няхай’ (Нас., Грыг.), ’іншая справа’ (Нас., Яруш., Др.-Падб.), ’калі ласка’ (Нас.). Рус.смал., арл., калуж.и́но́сь ’добра, калі ласка’, смал.ина́себе ’няхай’, укр.дыял.іно́се, іно́сь ’няхай так; згодзен’. Складанне з іно і зваротнай часціцы -ся; параўн. рус.дыял.и́но́ ’часам’, ’толькі’, ’добра’, ’пасля’, ’некалі’, злучн. ’ці’, ’але’, ’так што’, ’калі’, укр.іно́ ’толькі’, польск.дыял.ino ’толькі, так’, злучн. ’толькі што, ледзь толькі’, ст.-рус.ино злучн. ’а, і’, ’але’, ’таму што’. Ino тлумачыцца неадназначна. Найбольш верагодна этымалагічная сувязь з *jьnъ (гл. іншы), Бернекер, 1, 431; Праабражэнскі, 1, 271; Слаўскі, 1, 462. Фасмер (2, 133) вылучае два кампаненты: i + no. Недакладна Гіст. мовы (II, 248) разглядае інося як уласную словатворчасць Ул. Дубоўкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трухле́ць, ‑ее; незак.
Разбурацца ад часу, ператварацца ў пацяруху. Няхай чарнеюць сцены хат, няхай трухлеюць — іх лёгка паднавіць...Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)