ВІКА́РЫЙ

(ад лац. vicarius намеснік),

1) правіцель адм. акругі (дыяцэзы) у Рымскай імперыі.

2) Намеснік або памочнік архірэя ў правасл. царкве.

3) Памочнік біскупа, прыходскага святара (кюрэ); папскі намеснік у аддаленых (місіянерскіх) раёнах у каталіцкай царкве.

4) Памочнік святара ў пратэстанцкай царкве.

т. 4, с. 153

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

памо́чнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які памагае каму-н. у чым-н.

П. у рабоце.

2. Тое, што і намеснік (у 2 знач.).

П. машыніста цеплавоза.

|| ж. памо́чніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наі́б

(ар. naib = намеснік)

намеснік або памочнік начальніка ці духоўнай асобы ў некаторых мусульманскіх краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

віка́рый, ‑я, м.

У праваслаўнай царкве — епіскап, які з’яўляецца намеснікам архірэя; у каталіцкай царкве — намеснік епіскапа ці прыходскага свяшчэнніка.

[Лац. vicarius.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паса́днік, ‑а, м.

Гіст. Намеснік князя для кіраўніцтва горадам, вобласцю або выбраны вечам правіцель горада ў Старажытнай Русі. Княжацкі пасаднік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Віка́рый ’намеснік архірэя ў праваслаўнай царкве ці епіскапа або прыходскага свяшчэнніка ў каталіцкай царкве’ (БРС, КТС). Запазычана з царкоўнага с.-вяк.-лац. vicārius ’намеснік’ < лац. vicis ’змена’ (Праабражэнскі, 1, 83; Фасмер, 1, 314; Брукнер, 621; Махэк₂, 689; Скок, 3, 592) ці з польск. wikary (Булыка, Запазыч., 63).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wicedyrektor

м. намеснік дырэктара

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wielkorządca

ж. валадар; намеснік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

лега́т, ‑а, М ‑гаце, м.

1. У Старажытным Рыме — пасол сената пры правіцелях правінцыя; намеснік.

2. Дыпламатычны прадстаўнік рымскага папы. Панскі легат.

[Ад лац. legatus — пасланы, пасол.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Státthalter

m -s, - рэге́нт, наме́снік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)