ЛАГО́МЕТР

(ад грэч. logos тут адносіны + ...метр),

вымяральны механізм для вызначэння адносін дзвюх эл. велічынь (звычайна сіл току ў яго рухомай частцы). Бываюць магнітаэлектрычныя, электра- і ферадынамічныя, электрамагнітныя. Дзеянне найб. пашыранага магнітаэл. Л. заснавана на тым, што накіраваныя насустрач адзін аднаму вярчальныя моманты, якія ўзніклі ад уздзеяння вымяраемых велічынь на рухомую частку Л., ураўнаважваюцца пры адхіленні рухомай часткі на пэўны вугал. Л. выкарыстоўваюцца ў омметрах, фазометрах, частатамерах і інш.

Схема магнітаэлектрычнага лагометра: 1 — рухомыя шпулі; 2 — стралка, прымацаваная да рухомай часткі прылады; 3 — асяродак, які стварае неаднароднае па зазоры магнітнае поле; 4 — пастаянны магніт; M1, M2 — вярчальныя моманты.

т. 9, с. 92

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

attract

[əˈtrækt]

1.

v.t.

1) прыця́гваць, прыцяга́ць

A magnet attracts iron — Магні́т прыця́гвае жале́за

2) прыця́гваць да сябе́, на́дзіць, палані́ць; захапля́ць

to attract away (from) — адця́гваць, адцягну́ць ад каго́-чаго́

2.

v.i.

прыцяга́ць, быць прыва́бным

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

attract [əˈtrækt] v.

1. (звыч. passive) ва́біць, захапля́ць, ціка́віць; І had always been attracted by the idea of working abroad. Мне заўсёды было цікава папрацаваць за мяжой.

2. прыця́гваць (таксама перан.);

The warm damp air attracts a lot of mosquitoes. Цёплае вільготнае паветра прыцягвае мноства маскітаў;

She tried to аttract the attention of the waiter. Яна зрабіла спробу прыцягнуць увагу афіцыянта.

3. phys. прыця́гваць;

A magnet attracts iron. Магніт прыцягвае жалеза.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прыцягну́ць сов.

1. притащи́ть, приволо́чь;

п. бервяно́ — притащи́ть (приволо́чь) бревно́;

2. притяну́ть;

магні́т ~ну́ў іго́лку — магни́т притяну́л иго́лку;

3. (да каго, чаго) притя́нуть (к чему);

п. вяро́ўкамі да слу́па — притяну́ть верёвками к столбу́;

4. перен. (заставить прийти) притащи́ть;

5. перен. (к суду, ответу и т.п.) привле́чь;

6. перен. (сделать участником) привле́чь;

7. перен. (заставить обратить внимание) привле́чь;

карці́на ~ну́ла ўва́гу ўсіх — карти́на привлекла́ внима́ние всех;

◊ п. за валасы́ — притяну́ть за во́лосы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыцягну́ць, ‑цягну, ‑цягнеш, ‑цягне; зак., каго-што.

1. Даставіць, прынесці куды‑н. што‑н. цяжкае, грувасткае. Хлопчыкі прыцягнулі драбіну, але яе было малавата, каб дастаць на падстрэшша. Ляўданскі. Вось Яцук падхапіўся, прыцягнуў ахапак ламачча. Галіну за галінай пачаў кідаць у агонь. Лупсякоў. // Наблізіць з сілай, з якімі‑н. намаганнямі каго‑, што‑н. да каго‑, чаго‑н. Павел схапіў .. [Міхаля] за грудзі і прыцягнуў да сябе. Чарнышэвіч. Аўдоцця прыцягнула да грудзей галоўку сына, моцна прытуліла. Мележ. // Наблізіць сілай прыцяжэння, магнетызму. Магніт прыцягнуў іголку.

2. Разм. Сілаю, угаворамі прывесці куды‑н., прымусіць зайсці куды‑н. Прыцягнуць у госці. Прыцягнуць у кіно. □ [Пніцкі] прыцягнуў.. [Нахлябіча] да сына. Чорны. // Прывесці з сабой. Некаторыя з гэтых знаёмых у сваю чаргу прыцягнулі сваіх знаёмых. Маўр.

3. перан. Прывабіць, выклікаць жаданне прыйсці, прыбыць куды‑н. Выстаўка прыцягнула шмат наведвальнікаў. □ Нялюбая была .. [Веры] прафесія, а тое, што прыцягнула яе сюды — каханне да Кузьмы, пачало знікаць. Дуброўскі.

4. перан. Выклікаць жаданне, заахвоціць або прымусіць прыняць удзел у чым‑н., заняцца чым‑н., прымкнуць да чаго‑н. Прыцягнуць на свой бок. □ — Я, прызнацца, шукаў вас, каб пагаварыць і прыцягнуць да работы ў нашай беларускай першай газеце. Колас. — Работа з моладдзю, з інтэлігенцыяй, каб прыцягнуць іх у атрады, — адна з галоўных нашых задач. Шамякін.

•••

Прыцягнуць да адказнасці — прымусіць адказваць за сваю дзейнасць, за свае ўчынкі.

Прыцягнуць увагу — выклікаць цікавасць, прымусіць звярнуць на сябе ўвагу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стрэ́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Вузкая і тонкая пласцінка з завостраным канцом, якая паварочваецца на восі і паказвае час, напрамак і пад. у розных вымяральных прыборах. Гадзіннікавая стрэлка. Стрэлкі компаса. □ Стрэлка манометра пасоўвалаа ўправа, набліжаючыся да чырвонай рыскі. Васілёнак. Стрэлкі прыбораў іскрыліся, паказвалі зададзеную вышыню, а хуткасць перайшла лічбу, якую назваў капітан. Алешка.

2. Знак для ўказання напрамку ў выглядзе лініі, ад канца якой пад вострым вуглом адходзяць дзве кароценькія рыскі. Стрэлкі руху ветру. □ На ўсё былі таблічкі, адмысловыя стрэлкі з надпісамі: да кіпятку трыццаць... дваццаць... дзесяць метраў. Лынькоў. // Узор, рысунак такой формы. Панчохі са стрэлкамі. / Пра бровы, вусы і пад. Стрэлкі густых, прыгожых брывоў [жанчыны] ўзлятаюць угору. Навуменка.

3. Прыстасаванне на рэйкавых пуцях для пераводу рухомага саставу з аднаго пуці на другі. Цягнік выкіраваўся за стрэлкі і пачаў набіраць хуткасць. С. Александровіч. Міколка прыслухоўваўся, як прабягаў з шумам і грукатам.. пастукваючы на стрэлках, цягнік. Лынькоў.

4. Вузкі і доўгі выступ сушы; пясчаная каса. Дзве доўгія стрэлкі прычалаў уразаліся далёка ў заліў. Шамякін.

5. Бязлістае тонкае сцябло расліны з суквеццем наверсе. Бульба прарастала з-пад падрубы пограба, гнала на двор бледна-ружовыя кволыя стрэлкі. М. Стральцоў. Калі з’явіцца кветкавая стрэлка, зямлю багата наліваюць. «Беларусь». // Вузкі, доўгі парастак, ліст расліны. Стрэлкі цыбулі.

6. толькі мн. (стрэ́лкі, ‑лак). Травяністая расліна сямейства крыжакветных з маленькімі белымі кветачкамі і стручкамі ў форме сумачкі.

7. Абл. Страказа. У паветры купаліся блакітныя са слюдзянымі крыльцамі стрэлкі. Сачанка.

•••

Магнітная стрэлка — тонкі магніт у выглядзе выцягнутага ромба, які рухаецца вакол вертыкальнай восі компаса і заўсёды павернуты адным канцом на поўнач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ciągnąć

ciągn|ąć

незак.

1. цягнуць; валачыць;

~ąć dalej — працягваць;

2. прыцягваць;

~ęło go złe towarzystwo — яго цягнула да дрэнных кампаній;

magnes ~ie szpilki — магніт прыцягвае шпількі;

3. цягнуць; выкачваць; качаць; пампаваць; выпампоўваць;

pompy ~ą wodę ze studni — помпы качаюць ваду са студні;

4. працягваць;

5. кніжн. цягнуцца; рухацца (ехаць, ісці)

~ąć losy — цягнуць жэрабя;

~ąć korzyści (zysk) z czego — атрымліваць карысць з чаго;

~ie od okna — ад акна дзьме;

~ąć kogo za język — цягнуць каго за язык;

ciągnąć kogo za włosy — цягнуць каго за валасы;

natura wilka ~ie do lasu — як ваўка ні кармі, ён усё ў лес глядзіць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)