Разм. Тое, што і шморгаць. Сморгаць носам. □ — Но-о, паехалі! — сморгаў Мікалай коней за лейцы.Паслядовіч.Збянтэжаны Галілей тупаў каля Таццяны, сморгаў яе чамусьці за локаць і ўгаворваў: — Гэта, Таццяначка, добрыя слёзы...Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растэрміно́ўка, ‑і, ДМ ‑ноўцы; Рмн. ‑новак; ж.
Выкананне або выплата чаго‑н. па частках у які‑н. тэрмін. Продаж у растэрміноўку. □ І хоць у .. [Піка], як і ў нас, запэцканыя рукі па локаць, але меў чалавек свой домік на ўскраіне, куплены ў растэрміноўку.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жло́каць, жлокта́ць ’піць, хлябтаць’ (Нас.). Рус.смал., ніжнегар., уладз.жло́кта́ть, в.-луж.žłokać, žłopać, н.-луж.žłokaś, польск.дыял.żłopać ’тс’, славен.žloptati ’ісці хлюпаючы, пляскацца’. Кантамінацыя лопаць і локаць2, локтаць з экспрэсіўным пасіленнем праз «прэфікс» ж‑ (і «суфікс» ‑та‑). Не выключана і другасная сувязь з жлукціць2, жлуктаць.
бли́зок ло́коть, да не уку́сишь блі́зка ло́каць, ды не ўку́сіш.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лкаць ’глытаць’ (Нас., Яруш.), польск.łkać ’плакаць; выдаваць, плачучы, кароткія гукі’, чэш.lkáti ’рыдаць, наракаць’, ’хапаць губамі паветра пры спякоце’, славац.lkať ’рыдаць’. Паўн.-слав.lъkati, параўн. літ.lùk! для абазначэння моцнага глытання, lùkinti ’прагна піць’, ст.-грэч.λύζω ’ікаю, плачу, трасуся’, ст.-ірл.slucim ’глытаць’, с.-в.-ням.sticken ’глытаць, плакаць’. І.‑е. *(s)leuk‑/*(s)leug‑ ’глытаць’. Гл. таксама локаць, лохнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
даско́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; заг. даскоч; зак.
1. Скочыўшы, дасягнуць якога‑н. месца. Даскочыць да плота. □ Тут буланы конь як скокнуў з разгону, дык, можа, на які локаць усяго і не даскочыў да царэўны.Якімовіч.
2.Разм. Спяшаючыся, дабегчы, дамчацца да якога‑н. месца. Адсюль ужо разам на ўвесь ход сваіх коней паімчаліся .. [мужчыны] і праз хвілін дзесяць даскочылі да лесу.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Élle
f -, -n
1) лакцява́я косць
2) ло́каць (мера даўжыні)
◊ mit [nach] der ~ méssen* — ме́раць адны́м аршы́нам
mit der negatíven ~ méssen — варо́жа ста́віцца, падвярга́ць сумне́нню
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
прыхарашы́цца, ‑рашуся, ‑рошышся, ‑рошыцца; зак.
Разм.
1. Апрануцца прыгожа, хораша, лепш, чым раней, чым звычайна. Купіла.. [Марылька] за тыя грошы сабе новую сукенку, чаравікі, прыхарашылася так, што ўсе сяброўкі зайздросцяць ёй.Якімовіч.І неўзабаве мы, прыхарашыўшыся, наколькі дазвалялі небагатыя ўборы, што меліся ў нас, выправіліся да дзяўчат.Марціновіч.
2. Надаць сабе больш прыгожы, прыгажэйшы выгляд. Маладзіца ўжо ў кабіне выняла люстэрка і какетліва паправіла спадаўшыя на лоб завіткі. Прыхарашылася, схавала люстэрка і неспадзявана закранула Лявонаў локаць.Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
scrape1[skreɪp]n.
1. скабле́нне, скрабе́нне;
give a carrot a scrape скрэ́бці мо́ркву
2. дра́піна;
get a scrape on one’s elbow абадра́ць ло́каць
3.dated непрые́мная сітуа́цыя, бяда́
♦
a scra pe of the pen ро́счырк пяра́;
get into ascrape тра́піць у не́рат;
get out of scrape вы́круціцца з непрые́мнага стано́вішча
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Аршы́н. Ст.-бел.аршинъ. Рус.аршин з 1489 у помніках зносін з Польска–Літоўскай дзяржавай (Унбегаун, La langue russe, 166), ст.-укр.аршин гл. Рогаль (З історії, 182). Крыніца беларускага слова — цюркская з іранскай (Вольскі, «Узвышша», 1929, 6, 114; Юргелевіч, Курс, 137; Курс суч., 161). Параўн. Фасмер, 1, 92; Саднік-Айцэтмюлер, 1, 30; Конанаў, ИОРЯ, 1966, 229. Дзмітрыеў (Строй, 522–523) лічыць непасрэднай крыніцай рус.аршин татарскае (казанска-татарскае) слова. Бел.аршын, верагодна, з крымска-татарскай, у якой з турэцкай, магчыма, праз украінскае пасрэдніцтва; тур.arsin ’тс’ < іран.арш ’локаць’ (Локач, 10). Нельга цалкам выключыць і беларускае запазычанне з рускай.