Réiter|standbild

n -(e)s, -bilder, ~statue

f -, -en ко́нная ста́туя

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Texan

[ˈteksən]

1.

adj.

тэ́ксаскі, тэха́скі

2.

n.

тэ́ксасец, тэха́сец -ца m.

Texas Rangers — ко́нная палі́цыя ў Тэ́ксасе

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АВАНПО́СТ

(ад аван... + франц. poste пост),

перадавая варта для назірання за праціўнікам. У арміі Рас. імперыі ў 18—19 ст. аванпост — перадавая ахоўная варта (пяхотная або конная), якая выстаўлялася дзеля засцярогі свайго войска, размешчанага на адпачынак або ў абароне, ад раптоўнага нападу праціўніка. Выкарыстоўваецца ў сучасных арміях некаторых дзяржаў.

т. 1, с. 59

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тя́га в разн. знач. ця́га, -гі ж.;

механи́ческая тя́га механі́чная ця́га;

электри́ческая тя́га электры́чная ця́га;

парова́я тя́га парава́я ця́га;

ко́нная тя́га ко́нная ця́га;

в печи́ си́льная тя́га у пе́чы мо́цная ця́га;

слу́жба тя́ги ж.-д. слу́жба ця́гі;

тя́га к нау́ке перен. ця́га да наву́кі;

◊

дать тя́гу даць ця́гу (дра́ла).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

trakcja

ж. цяга;

trakcja elektryczna — электрычная цяга;

trakcja parowa — паравая цяга;

trakcja konna — конная цяга

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

гуля́мы

(ар. gulam = юнак, раб)

1) рабы ў мусульманскіх краінах перыяду сярэдневякоўя;

2) пастаянная конная гвардыя ў арабскім халіфаце 9 ст.;

3) радавыя воіны феадальнага апалчэння ў Асманскай імперыі ў сярэднія вякі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ця́га ж.

1. в разн. знач. тя́га;

электры́чная ц. — электри́ческая тя́га;

ко́нная ц. — ко́нная тя́га;

механі́чная ц. — механи́ческая тя́га;

у пе́чы мо́цная ц. — в пе́чи́ си́льная тя́га;

слу́жба ця́гі — ж.-д. слу́жба тя́ги;

2. (склонность к чему-л.) тя́га, влече́ние ср., тяготе́ние ср., пристра́стие ср., страсть;

ц. да му́зыкі — тя́га (влече́ние, тяготе́ние, пристра́стие, страсть) к му́зыке

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ДАВІДЗЕ́НКА Аляксандр Аляксандравіч

(13.4.1899, г. Адэса, Украіна — 1.5.1934),

расійскі кампазітар. Скончыў Маскоўскую кансерваторыю (1929). У 1925—29 узначальваў «Вытворчы калектыў студэнтаў-кампазітараў Маскоўскай кансерваторыі». Аўтар хар. твораў на рэв. тэмы «На дзесятай вярсце», «Вуліца хвалюецца». Найб. папулярныя яго песні на словы М.Асеева («Конніца Будзённага», «Першая конная», «Вінтовачка»), Дз.Беднага («Нас пабіць, пабіць хацелі»), А.Жарава, М.Святлова і інш. Аўтар опер «1919 год» (1931) і «1905 год» (1935, разам з Б.Шэхцерам), зборніка для фп. песень народаў Паўн. Каўказа.

т. 5, с. 563

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГУЛЯ́МЫ

(араб. гулям літар. юнак, маладзец, раб),

1) рабы ў сярэдневяковых мусульм. краінах.

2) Пастаянная конная гвардыя ў Абасідаў халіфаце. Стваралася пры халіфе Мамуне [813—833], вербавалася з прывезеных з-за мяжы маладых рабоў пераважна цюрк. Паходжання.

3) Воіны прыдворнай гвардыі ў сярэдневяковых мусульм. дзяржавах (наз. таксама мамлюкі).

4) Радавыя воіны апалчэння ў сярэдневяковай Асманскай імперыі.

5) У Дэлійскім султанаце гвардзейцы-рабы цюрк. паходжання, а таксама іх камандзіры, якія сталі дэлійскімі султанамі (апошнія правілі ў 1206—90-я г.).

т. 5, с. 529

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ця́га, -і, ДМ ця́зе, ж.

1. Рухаючая сіла, пры дапамозе якой перамяшчаецца штон., а таксама крыніца такой сілы (жывёла, машына, электрычнасць).

Паравая ц.

Конная ц.

2. Рух газаў, дыму (звычайна ў топачных і вентыляцыйных канструкцыях), які выклікаецца рознасцю ціску.

Печ дыміць ад слабой цягі.

3. перан. Імкненне, прыхільнасць да каго-, чаго-н.

Ц. да навукі.

Неадольная ц.

4. Стрыжань, які перадае рух ад адной часткі механізма да другой (спец.).

Стрэлачная ц.

5. У архітэктуры: тынкавальны або каменны паясок, які падзяляе вонкавыя і ўнутраныя сцены, абрамляе столь і пано.

6. Шлюбны палёт самца слонкі ў пошуках самкі (спец.).

|| прым. ця́гавы, -ая, -ае (у 1 знач.).

Цягавая сіла.

Ц. электрарухавік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)