Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
нанапланкто́н
(ад гр. nanos = карлік + планктон)
самыя малыя (меншыя за 0,05 мм) арганізмы планктону.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
elf
[elf]
n., pl. elves[elvz]
1) Myth. эльф, дамаві́к -а́m.
2) ка́рлік -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
субка́рлік
(ад суб- + карлік)
абазначэнне класа зорак з меншай свяцімасцю, чым у зорак-карлікаў (параўн.субгігант).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Пумперлік ’мамотка’ (Шымк. Собр.). Няясна. Магчыма, з ням.Pumpernickel ’пернік; таўстушка’, менш верагодна — ідэнтычнае з укр.пімперля ’недаростак, малалетка’, запазычанага з заходнеславянскіх моў, параўн. польск.pimperlaj ’карлік, карапуз, малеча’, чэш.рітргіе ’лялька, марыянетка’, славац.pimprlik ’тс’, што з ням.Рітріег ’песта’, pimpelig, pimperlich ’распешчаны’ (ЕСУМ, 4, 406).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мужы́к ’муж’, ’селянін’; ’грубы, нявыхаваны чалавек, мужчына’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Грыг., Яруш., Касп., Жд. 1, Касп., Бяльк., Мат. Гом., Сл. ПЗБ, ТС, Ян.; Пан. дыс.), мужычы́ло, мужы́чына ’мужчына-здаравяк’ (ТС), мужы́чка ’сялянка’ (ТСБМ, Растарг., ТС), мужучонак ’сялянскі сын, невук’ (Нас.). Першапачаткова — памяншальнае ад муж (гл.): людзей ніжэйшага стану трактавалі як недарослых, параўн. польск.mużyk, чэш.mužík ’карлік’ (Фасмер, 2, 671; Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 356).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нанарэлье́ф
(ад гр. nanos = карлік + рэльеф)
самыя дробныя формы рэльефу зямной паверхні, утвораныя ў выніку карставых з’яў, дзейнасці ветру, а таксама жыццядзейнасці жывёл і чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ліліпу́т
(англ. Lilliput = назва маленькага чалавечка, жыхара выдуманай краіны Ліліпуціі ў рамане Д. Свіфта «Падарожжа Гулівера»)
1) чалавек вельмі маленькага росту, карлік;
2) перан. нікчэмны, малазначны чалавек.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ЛА́ГЕРКВІСТ (Lagerkvist) Пер Фабіян
(23.5.1891, г. Векшэ. Швецыя — 11.7.1974),
шведскі пісьменнік. Чл. Шведскай акадэміі (з 1940). Скончыў Упсальскі ун-т (1912), вывучаў гісторыю мастацтваў у Парыжы (1913). Дэбютаваў у 1912. У цэнтры творчасці Л. — пошук сэнсу жыцця чалавека ў неўладкаваным свеце. У ранняй паэзіі (зб. «Страх», 1916), навелах (зб. «Жалеза і людзі», 1915), п’есах («Апошні чалавек», 1917, і інш.) уплыў экспрэсіянізму і сімвалізму, імкненне надаць творам нац. афарбоўку. Раманы і аповесці «Госць рэчаіснасці» (1925), «Кат» (1933), «Карлік» (1944), «Варава» (1950), «Сібіла» (1956), «Смерць Агасфера» (1960), «Марыямна» (1967), зб-кі паэзіі «Песні сэрца» (1926), «Паэзія і змаганне» (1940), зб. навел «Злыя сагі» (1924), драмы «Кароль» (1932), «Камень мудрасці» (1947) вылучаюцца гуманіст. пафасам, непрыманнем фашызму і інш. форм таталітарызму, эвалюцыяніруюць да «сімвалічнага рэалізму». Аўтар кніг эсэ «Сціснуты кулак» (1934), «Вызвалены чалавек» (1939). На бел. мову асобныя творы Л. пераклалі Г.Шупенька, М.Гіль. Нобелеўская прэмія 1951.
Тв.:
Бел.пер. — Кат.Карлік. Мн., 1986;
Рус.пер. — Соч.Т. 1—2. Харьков, 1997.
Літ.:
Неустроев В.П. Литературные очерки и портреты. М., 1983.
