барвяні́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ні́цца; незак.

Тое, што і барвавець.

Зара барвяніцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зара́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

Тое, што і зара (у 1 і 2 знач.).

З. новага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ábendröte

f -, -n вячэ́рняя зара́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

успаро́цца, -пару́ся, -по́рашся, -по́рацца; -пары́ся; зак. (разм.).

1. на што. Тое, што і напароцца (у 1 знач.).

У. на патарчаку.

2. Рана ўстаць, прачнуцца.

Успароўся ні свет ні зара.

|| незак. успо́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

авро́ра поэт., уст. аўро́ра, -ры ж.; ра́нішняя (світа́льная) зара́, зара́нка, -нкі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дагарэ́ць сов., прям., перен. догоре́ть;

све́чкі ~рэ́лі — све́чи догоре́ли;

зара́ ~рэ́ла — заря́ догоре́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ружо́васць, ‑і, ж.

Ружовы колер. Шуст спяшаўся, бо на ўсходзе ўжо разлівала ружовасць ранішняя зара. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпала́ць, ‑ае; зак.

Перастаць падаць. Дровы адпалалі. Зара адпалала. // перан. Улегчыся, уціхнуць (пра якія‑н. бурныя падзеі).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зо́рка ’нябеснае цела’. Рус. зо́рька ’зара’, наўг., бранск. ’зорка’, укр. зі́рка ’зорка’. Параўн. польск. zorza ’зара, зорка’, чэш. zora ’ранішняя зорка’. Памянш. ад зара < зора (ці зоря) з суфіксам ‑к‑а. Параўн. з іншымі суфіксамі балг. зорнѝца, серб.-харв. зорњача, славен. zorníca, zorjeníca ’ранішняя зорка; Венера’. Значэнне зара (гл.) ’ранішняе святло’ дало падставу для дыферэнцыяцыі значэнняў гэтага слова: ’афарбоўка неба’ і ’зорка’. Для далейшай дыферэнцыяцыі важным было замацаванне суфіксальных утварэнняў для назвы адной ранішняй зоркі, а потым і зоркі наогул. Булахоўскі (Труди філол. ф-ту ХДУ, 3, 1956, 62) адзначыў, што ў ст.-рус. адбывалася дыферэнцыяцыя заря ’святло’, зоря ’зорка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зарані́ца, ‑ы, ж.

Паэт. Тое, што і заранка ​1. Зара-зараніца гарыць у паднябессі, Залоціць красою разлогі. Пушча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)